Ελληνική λογοτεχνία

'Η ζωή είναι πολύ σύντομη για τα καλά βιβλία, πρέπει να διαβάζουμε μόνο εξαιρετικά βιβλία''. Τίμπορ Φίσερ (Under the frog)

Tuesday, March 06, 2007

 

Αναγνωστική Οδύσσεια (Μια βουτιά στον κόσμο του Pynchon)




Δεν είμαι ανυπόμονος αναγνώστης. Μου αρέσουν τα ’’δύσκολα’’ βιβλία. Μου αρέσουν, επίσης, οι εκπλήξεις που μπορεί να μου επιφυλάξει ένας ευφάνταστος συγγραφέας. Δεν απορρίπτω ότι δεν καταλαβαίνω αλλά προσπαθώ να το κατανοήσω. Και έχω... προυπηρεσία στην ανάγνωση βιβλίων του Pynchon. Δεν απαντάω εκ νέου στο γνωστό παιχνίδι των πέντε ερωτήσεων αλλά προσπαθώ (εδώ και πάνω από τρεις μήνες) να τα βγάλω πέρα με το πιο απαιτητικό βιβλίο της ζωής μου. Ολο αυτό το διάστημα και έχω διαβάσει με το ζόρι διακόσιες σελίδες. Σε βαθμό που το να τελειώσω το συγκεκριμένο βιβλίο με…αξιοπρέπεια μου έχει γίνει αναγνωστική εμμονή! Το μοναδικό κέρδος που έχω ως τώρα είναι ότι όταν στα διαλείμματα καταπιάνομαι με βιβλία ελλήνων συγγραφέων τα αρχίζω και τα τελειώνω πιο εύκολα (και γρήγορα) από κάθε άλλη φορά. Και με ταχύτητα που νομίζω ότι διαβάζω...εφημερίδα! Αλλά ατυχώς κανένα δεν μπορεί να καλύψει έστω και λίγο τη μαγεία αποκρυπτογράφησης του Against the day του Thomas Pynchon.
Για τον αόρατο συγγραφέα και την έκδοση του νέου του βιβλίου είχα γράψει στις 12 Νοεμβρίου, νομίζω μια δύο μέρες πριν αυτό κυκλοφορήσει στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το πήρα στα χέρια μου μέσω amazon.com (για το τι πλήρωσα ταχυδρομικά μην το συζητάμε καλύτερα αφού είναι…υπέρβαρο και η αποστολή του κόστισε πιο πολύ από τα 35 δολάρια της αγοράς του!) τις τελευταίες μέρες του Νοεμβρίου. Ήξερα ότι είχα να αντιμετωπίσω ένα ’’τούβλο’’ 1100 σελίδων (1085 για την ακρίβεια) αλλά τα όσα θα σας περιγράψω δεν είναι….υπερβολές αλλά η πραγματικότητα που θα βιώσει όποιος τολμήσει να ασχοληθεί με τον Pynchon ειδικά στα αγγλικά (περιττό μάλλον να γράψω ότι ως σύμμαχο μου στην ανάγνωση έχω όχι ένα αλλά δύο οξφορδιανά λεξικά). Προκαταβολικά, γράφω ότι αν ποτέ το συγκεκριμένο βιβλίο μεταφραστεί και κυκλοφορήσει στα ελληνικά στον μεταφραστή που θα…τολμήσει να αντιμετωπίσει τον Pynchon θα βγάλω το καπέλο και θα πρέπει να βραβευτεί ανεξαρτήτως τελικού αποτελέσματος για την τόλμη του.
Το εξώφυλλο δεν περιλαμβάνει τίποτε άλλο πλην τίτλου βιβλίου, ονόματος συγγραφέα και μιας ακατανόητης (μισής στην ουσία) κόκκινης σφραγίδας! Το βιογραφικό του Pynchon τρεις αράδες όλο κι όλο δεν αποτελεί έκπληξη αφού είναι πάνω-κάτω ίδιο σε όλα του τα βιβλία. Ο τίτλος παραπέμπει στη δεύτερη αποστολική επιστολή του Παύλου. Στο ξεκίνημα το πράγμα μοιάζει ’’βατό’’ (όσο βατός μπορεί ποτέ να θεωρηθεί ο Pynchon). Η ιστορία του ξεκινάει από την παγκόσμια έκθεση του Σικάγο το 1893 και σύμφωνα με τα όσα κατόρθωσα να μάθω –μέσω διαδικτύου- τελειώνει λίγο μετά ή λίγο πριν τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο (ακόμη και σ΄αυτό οι απόψεις όσων έχουν τελειώσει το βιβλίο είναι διχασμένες!).
Η υπόθεση αρχίζει να ξετυλίγεται με τη δολοφονία ενός αναρχικού της εποχής κατ’ εντολή ενός πλουτοκράτη. Και αυτό δίνει το στίγμα αφού η μοναδική ασφαλής διαπίστωση είναι ότι οι καπιταλιστές είναι οι δαίμονες και οι αναρχικοί, περιθωριακοί, τρομοκράτες κάθε λογής και μορφής ’’θεοποιούνται’’ και αγιογραφούνται από τον Pynchon. Αρκούν στην πορεία λίγες, ελάχιστες σελίδες για να χαθεί ο αναγνώστης. Μετά από 30-40 σελίδες έχω αρχίσει και….χάνομαι αφού άτομα εμφανίζονται και εξαφανίζονται το ίδιο ξαφνικά στην ιστορία, πετάνε ατάκες που μπορεί να είναι ουσιαστικές, μπορεί να είναι και αδιάφορες, ο Pynchon παρωδεί, κοροϊδεύει τα πάντα με ένα φρενήρη άναρχο ρυθμό αφού οι μοναδικοί κανόνες που υπακούει το βιβλίο είναι οι δικοί του! Φέρεται…άθλια στους χαρακτήρες που δημιουργεί ή ενίοτε ’’δανείζεται’’ αφού το ίδιο ξαφνικά με φανταστικά πρόσωπα εμφανίζονται πραγματικά!!! Και το ίδιο ξαφνικά με την εμφάνιση τους εξαφανίζονται για να παραχωρήσουν τη θέση τους σε ένα καινούργιο σύμπαν με καινούργια πρόσωπα! Από σελίδα σε σελίδα όλα αυτά...
Αναγνωστικά, το θέμα λειτουργεί σε δύο επίπεδα….Σαν η απόλυτη πρόκληση για ένα αναγνώστη να ξεδιαλύνει το σύμπαν που κτίζει με μια ασύλληπτα διαστροφική μαεστρία ο Pynchon και σαν….ναρκωτικό αφού εθίζει και μάλιστα πολύ άσχημα. Υπήρξαν βραδιές που έμεινα ξάγρυπνος προσπαθώντας απλά να συνδέσω 4-5 σελίδες μεταξύ τους ή να εμβαθύνω στο τι προσπαθεί να πει ο Pynchon χωρίς να είμαι βέβαιος αν θέλει να πει και κάτι, διότι μαζί του ποτέ δεν ξέρεις! Στις αρχές του 2007, σήκωσα τα χέρια ψηλά και απευθύνθηκα μέσω mail σε φανατικούς του Pynchon στις ΗΠΑ. Σημειώστε, ότι στην Αμερική ο Pynchon πέραν του ότι διχάζει όσον αφορά την ταυτότητά του (άλλοι λένε ότι κρύβεται ολόκληρη λογοτεχνική κοινοπραξία πίσω του και οι θεωρίες συνωμοσίας που έχουν αναπτυχθεί εδώ και τριάντα χρόνια είναι ίσως αντικείμενο ενός άλλου, ολόκληρου, post) διχάζει και όσον αφορά τη λογοτεχνική του αξία. Έχει ορκισμένους φίλους και ορκισμένους εχθρούς. Απευθύνθηκα στους πρώτους…Ένας από αυτούς (επίλεκτο μέλος του fan club του συγγραφέα) είχε κατορθώσει να τελειώσει το βιβλίο και το ξανάρχιζε(!) από την αρχή. Μου έγραψε ότι συνολικά υπάρχουν πάνω από 350 χαρακτήρες και τουλάχιστον δέκα διαφορετικές περιοχές ή χώρες που μεταφέρεται η δράση. Με ενημέρωσε ότι προσπάθησε να βάζει χαρτάκια διαφορετικού χρώματος με το όνομα του κάθε ήρωα στις σελίδες ώστε να μπορεί να ανατρέχει στην προηγούμενη εμφάνιση του που μπορεί να είναι 80, 100 ή 200 σελίδες νωρίτερα. Αλλά το μοναδικό που κατόρθωσε ήταν από τα πολλά πολύχρωμα χαρτάκια να μην κλείνει τελικά το βιβλίο. Προσπάθησα να βρω μια εναλλακτική λύση και άρχισα να υπογραμμίζω με διαφορετικά χρώματα ονόματα χαρακτήρων αλλά σύντομα μου τελείωσαν τα…χρώματα! Δεν ξέρω πότε θα τελειώσω το συγκεκριμένο βιβλίο μπορώ όμως να πω με βεβαιότητα ότι ο Pynchon με την φαντασία, την αναρχία γραφής, την ανελέητη σάτιρα του και το ιδεολογικό εύρος του με έχει μαγέψει! Ξεφτιλίζει κάθε γνωστό πολιτικό, κοινωνικό ή φιλοσοφικό σύστημα, από σελίδα σε σελίδα μοιάζει να παίζει με όλα τα αποδεκτά λογοτεχνικά στερεότυπα. Και σίγουρα είναι άδικο, κατάφωρα άδικο να τον προσπερνάνε οι Αμερικάνοι κριτικοί, που προσπαθώντας να ξεμπλέξουν, του κολλάνε την βολική ταμπέλα του ’’μεταμοντέρνου’’. Μετά από προσεκτική ανάγνωση του 20% του βιβλίου του (και έχω διαβάσει και αρκετά από τα προηγούμενα του άρα ήξερα τι με…περιμένει) νομίζω ότι ο συγγραφέας-μάσκα είναι ένας σύγχρονος Ιούλιος Βερν. Μόνο που ο Βερν έγραφε παραμύθια για το μέλλον και αυτός γράφει παραμύθια από το….παρελθόν. Με το καινούργιο του βιβλίο με έκανε να ’’διαγράψω’’ τον Τζόις, να ξεχάσω τον Προυστ και να βάλω απευθείας τον Pynchon στην κορυφή των σύγχρονων λογοτεχνών πάνω από τους Μπαρθ, Ντε Λίλο (επίσης από τους αγαπημένους μου αμερικάνους συγγραφείς) που αυτή τη στιγμή τουλάχιστον στην Αμερική θεωρούνται συγγραφικές κορυφές! Όταν με το καλό το βιβλίο του Pynchon φτάσει και στη χώρα μας μεταφρασμένο θα με…θυμηθείτε. Μέχρι τότε για τους απολύτως τολμηρούς κυκλοφορεί πλέον και στην Ελλάδα το πρωτότυπο. Αλλά όποιος μπει στον πειρασμό να το αγοράσει ας διαβάσει προσεκτικά τι…τραβάω και αν πάρει το ρίσκο να τα…βάλει με τον Pynchon ας το κάνει αποκλειστικά με δική του αναγνωστική ευθύνη!

Υ.Γ. 1: Μέσα στις υπόλοιπες δυσκολίες με το συγκεκριμένο βιβλίο υπάρχουν και οι...πρακτικές. Δεν είναι καθόλου εύκολο να το κουβαλάει κάποιος μαζί του στο....γραφείο ή σε ταξίδια. 1085 σελίδες προσθέτουν και βάρος και πιάνουν χώρο!

Υ.Γ. 2: Ισως πολλοί με χαρακτήρισουν ’’αιρετικό’’ με αυτή την τελευταία υποσημείωση μου. Αλλά οι λάτρεις της αγγλοσαξωνικής λογοτεχνίας που πιστεύουν ότι όλα αρχίζουν και τελειώνουν στην Αγγλία θα πρέπει να αναθεωρήσουν. Και όσο αμερικάνικο και αν ακούγεται αυτό μέσα μου εδραιώνεται πια η πεποίθηση ότι κάθε καινοτομία, κάθε νέα τάση και στη λογοτεχνία θα προκύψει τελικά με επίκεντρο τη Νέα Υόρκη και την Αμερική. Ο Pynchon μ’ έπεισε για μια ακόμη φορά.

Comments:
Reader's-Diggest,

H ερεθιστική περιγραφή της ανάγνωσής αυτού του βιβλίου μού θύμισε την εμπειρία μου με την "Ορθοκωστά" του Βαλτινού. Φυσικά πρόκειται για γραφή αρκετά ηπιότερη από αυτή που περιγράφεις, όμως και πάλι, ο βομβαρδισμός με ονόματα και η εναλλαγή αφηγητών και περιστατικών κάνουν και το βιβλίο του Βαλτινού πολύ δύσκολο. Έλυσα το πρόβλημα με αυτοκόλλητα χαρτάκια post-it: τα κολλούσα στην πρώτη σελίδα και σημείωνα εκεί όλα τα κύρια ονόματα και τα τοπωνύμια, μαζί με τη σελίδα που εμφανίζονταν. Άλλα έπανέρχονταν συχνά στην αφήγηση, και άλλα δεν ξαναεμφανίζονταν. Χρειάστηκα πάνω από δέκα χαρτάκια, και στο τέλος βαρέθηκα πια... (Είδα εξάλλου ότι δεν είχε σημασία να χάσω και τη κάποια σύνδεση μέσω των ονομάτων μεταξύ δυο σημείων του βιβλίου).

Δεν έχω διαβάσει Pynchon. Έτσι που τον παρουσιάζεις βέβαια, μου δίνεις την αίσθηση ότι αυτή η διαδικασία αποκρυπτογράφησης είναι βασικό συστατικό της αναγνωστικής ηδονής που προσφέρει. Θυμάμαι όμως την αναφορά της Κατερίνας Σχινά στη "Βιβλιοθήκη", λίγο καιρό πριν, σε πολύ αρνητικές κριτικές που συγκέντρωσε το "Against the day" στην Αμερική. Η "Ορθοκωστά" νομίζω είναι ένα ωραίο μυθιστόρημα, αλλά θα έλεγα πως αντλεί την αξία της άπό αρετές πιο σημαντικές από αυτό το στοιχείο της "αναγνωστικής πρόκλησης". Πες μας λοιπόν εσύ, που ξέρεις τον Pynchon, τη γνώμη σου: Είναι τελικά απλώς μια εθιστική άσκηση ευφυΐας για λάτρεις της ανάγνωσης, ή πράγματι πρόκειται για έργα με λογοτεχνικό βάθος (ό,τι κι αν σημαίνει αυτό), και συνάμα για ανανεωτικές προτάσεις επί της λογοτεχνίας; Και σε ποιο βαθμό αυτή η εξαιρετική πρωτοτυπία και δυσκολία του τρόπου γραφής δικαιολογείται από το "περιεχόμενο" και αποτελεί οργανικό κομμάτι του βιβλίου, και δεν αποτελεί απλώς συγγραφικό "τεχνασμα";
 
@desiderius
Η Ορθοκωστά αποτέλεσε βιβλίο σταθμό γιατί ήταν από τα πρώτα για να μην πω το πρώτο και αδικήσω κάποιο προγενέστερο το οποίο δεν θυμάμαι ή δεν γνωρίζω που έδινε μια άλλη άποψη για μια συγκεκριμένη περίοδο της νεοελληνικής ιστορίας.
Η αναγνωστική ηδονή με τον Πίντσον (ή Πίνσον όπως επιμένω ότι είναι η σωστή προφορά αλλά μην το...ξαναρχίζουμε) είναι σαφώς ένα κριτήριο. Αλλά δεν είναι το κριτήριο. Ισως φταίω εγώ γιατί στο ποστ έδωσα μεγαλύτερη έμφαση στις δυσκολίες και τις...περιπέτειες ενός αναγνώστη του Pynchon και όχι σε όλα τα υπόλοιπα. Εχω την αίσθηση ότι γραφιάδες (ο όρος δεν χρησιμοποιείται ως προσβολή, εγώ τη λέξη γραφιάς τη θεωρώ κομπλιμέντο) σαν τον Pynchon είναι αυτοί που θα μείνουν κλασικοί. Και θα διαβάζονται μετά από 100 ή 150 χρόνια. Για τη σημερινή εποχή είναι ένας προκλητικά μεταμοντέρνος δημιουργός λογοτεχνίας. Στην ερώτηση σου τώρα. Λυπάμαι αν σε απογοητεύω αλλά οι γνώσεις μου είναι φτωχές για να βγάλω πόρισμα για τον Pynchon τη στιγμή που διχάζει τους μεγαλύτερους κριτικούς του πλανήτη (υπάρχουν και κριτικές που τον υμνούν). Στον συλλογισμό σου όμως υπάρχει μια ενιαία απάντηση την οποία μπορώ να σου δώσω εύκολα και σε γενικό επίπεδο. Εάν είναι έργο με βάθος και ανανεωτικές τάσεις τότε εξ ορισμού έχει αξία. Αν πάλι είναι ένα τέχνασμα τότε ο δημιουργός που ξέρει ότι μπορεί να δημιουργήσει τέτοια αποτελέσματα στον αναγνώστη του, ακόμη και αν κατευθύνει τη γραφή του με αυτή τη λογική (του εντυπωσιασμού) πάλι δεν έχει αξία; Μόνο άνθρωποι ιδιαίτερης ευφυίας μπορούν να το κάνουν αυτό. Αρα στην ουσία και ανεξάρτητα από το κεφάλαιο Pynchon η απάντηση είναι κοινή και για μένα θετική...
 
Έχω γράψει ξανά σ' αυτό εδώ το blog για τον Pynchon. Κι εκείνο το σχόλιό μου πρέπει να ήταν τον Νοέμβριο όταν ο Reader είχε γράψει πάλι γι' αυτόν.
Δείτε τώρα:
Ας βάλουμε στη σειρά τους παρακάτω:
Herman Melville (1891)
William Burroughs (1914)
Jack Kerouac (1922)
Allen Ginsberg (1926)
Thomas Pynchon (1937)
Laurie Anderson (1947)
Ο Burroughs έχει γράψει και για τον Kerouac και για τον Ginsberg.
Η Anderson έχει αναφορές στο έργο της και στους τρεις και μάλιστα καθώς κατάφερε να προλάβει τον Burroughs πριν πεθάνει είχε και μία συνεργασία μαζί του. Καθώς και κοινές εμφανίσεις. Κι όσον αφορά στον Pynchon η αναφορά της είναι αρκετά εμφανής καθώς υπάρχει ένα ολόκληρο κομμάτι με παραφρασμένο τον τίτλο ενός βιβλίο του. Το "Gravity's Angel".
Όλοι οι παραπάνω, αναφέρονται με ξεκάθαρο τρόπο στον Mellvile. Ο οποίος και είναι η 'έναρξη' της Αμερικανικής λογοτεχνίας. Ένα από τα έργα που έγραψε στο μέσον της καριέρας του, το πασίγνωστο "Moby-Dick or, the Whale" θεωρείται ακρογωνιαίος λίθος της Αμερικανικής λογοτεχνίας. Κι αν κάτι σημαντικό κάνει αυτό το μνημειώδες όντως έργο, είναι να προσπαθεί να ορίσει ξανά τα στοιχειώδη. Την ζωή, τον θάνατο, τον Θεό, τον άνθρωπο. Αλλά με άλλες λέξεις, με άλλη σύνταξη, με άλλη γραμματική (ή σχεδόν), με άλλη δραματουργία. Όπως άλλωστε προσπαθεί ακόμη μέχρι σήμερα ολόκληρος ο σύγχρονος Αμερικανικός πολιτισμός. Που το 1851 όταν ο Mellvile έγραψε το "Moby-Dick" μόλις που γεννιόταν.
Όλοι οι παραπάνω, με την σειρά, (δείτε την 'χαώδη' αφήγηση του Kerouac -writing once/running anywhere [ορισμός που χρησιμοποιείται και σήμερα στη γλώσσα προγραμματισμού Java/βλέπετε, ο καινούριος πολιτισμός δεν έχει κανένα στεγανό μεταξύ των δημιουργιών του]- ή στα ποιήματα του Ginsberg) έχουν ένα κοινό γνώρισμα: Καθώς προσπαθούν να ορίσουν ξανά τα πράγματα και καλά κάνουν αφού μετέχουν στη γέννηση ενός ολοκαίνουριου πολιτισμού, γίνονται πολύπλοκοι. Πολύπλοκος είναι και ο Θόδωρος Αγγελόπουλος όπως και ο Ταρκόφσκι, αλλά αυτοί είναι πολύπλοκοι για εντελώς άλλους λόγους. Πολύ κοντινούς με του James Joyce και του Marcel Proust. Όχι γιατί προσπαθούν να ορίσουν ξανά. Αλλά γιατί προσπαθούν να αφηγηθούν ξανά.
Και για να καταλήξω: Ο Pynchon, ως μέλος της προαναφερθείσας ομάδας, με τελευταία εκπρόσωπο την Anderson, έχει δύο τρόπους να αναγνωσθεί. Τον ορθόδοξο, ή τον ανοιχτό.
Ο ορθόδοξος, απαιτεί έτοιμη για καταπόνηση μνήμη και καλή φυσική κατάσταση γενικά. Για να καταφέρεις να αντεπεξέλθεις σ' ένα σύμπαν από κίτρινα post it μπας και καταφέρεις να βάλεις τα πρόσωπα του βιβλίου σε μία σειρά, ή σ' ένα διπλό dvd μπας και καταφέρεις με άπειρα pause και re-play να αποκωδικοποιήσεις μία perfomance της Anderson.
Ο ανοιχτός, απαιτεί μόνο έναν καναπέ. Και θα οδηγήσει στην απόλαυση ενός καινούριου κόσμου. Όπου είναι μάταια η απομνημόνευση των ηρώων γιατί είναι πάρα πολλοί έτσι κι αλλιώς. Όπως όλα είναι πάρα πολλά σ' αυτόν τον καινούριο κόσμο. Γιατί αυτός ο καινούριος κόσμος είναι όλος ο κόσμος. Όπου είναι μάταια η αποκωδικοποίηση γιατί οι κώδικες του καινούριου κόσμου είναι πάρα πολλοί. Γιατί οι λίγοι και ορισμένοι δεν του αρκούν.
Έτσι, άλλο η ανάγνωση ή η ακρόαση και η θέαση αυτών των έργων, και άλλο η καταβύθιση στο πώς δημιουργήθηκαν.
Ο Pynchon έχει ένα κοινό με την Anderson όπως και με τον Burroughs (δείτε το 'δυσκολότερό' του, "Η βίβλος των αααναπνοών") κι αυτό είναι το υποτιθέμενο μη κατανοητό.
Αλλά κι αυτή είναι η παγίδα τους.
Οπότε, ας αφεθούμε κι ας απολαύσουμε το βασικό χαρακτηριστικό αυτών των έργων. Τον χαώδη καταιγισμό του κόσμου τους. Μία ιστορία πάντα έχουν να πουν. Και συνήθως είναι πολύ απλή.
Οπότε, όταν τα πιάσετε στα χέρια σας διαλέξτε τι θα είστε εξ αρχής. Αναγνώστες ή ανασκαφείς.
 
Reader's-Diggest,

Μην ανησυχείς, δεν με απογοητεύεις: Δεν ζήτησα την άποψη ενός θεωρητικού της λογοτεχνίας. Έχω καταλάβει ότι εδώ μέσα μιλάς απλώς με την ιδιότητα του αναγνώστη, και ακριβώς τη δική σου αναγνωστική εμπειρία και άποψη ήθελα ν' ακούσω. Η οποία είναι αρκετά σαφής.

Απλοί αναγνώστες είμαστε, όμως από την άλλη αυτό δεν μας απαγορεύει να πιάνουμε πιο θεωρητικά κάποια σχετικά θέματα. Λες: "Αν πάλι είναι ένα τέχνασμα τότε ο δημιουργός που ξέρει ότι μπορεί να δημιουργήσει τέτοια αποτελέσματα στον αναγνώστη του, ακόμη και αν κατευθύνει τη γραφή του με αυτή τη λογική (του εντυπωσιασμού) πάλι δεν έχει αξία;" Δεν ξέρω... Δεν μου φαίνεται και τόσο αυταπόδεικτο. Κι ο "Κώδικας Da Vinci" είναι το απόλυτο page-turner, σύμφωνα με τους φίλους του. Και σίγουρα, δεν είναι εύκολο να γράψεις ένα τέτοιο βιβλίο. Θα τα ισοπεδώσουμε λοιπόν όλα; Αλλά αυτά είναι ερωτήματα που δεν έχουν απάντηση, τόσο εύκολη τουλάχιστον. Κι ο κάθε αναγνώστης βέβαια βρίσκει σε διαφορετικά στοιχεία των βιβλίων που διαβάζει την αναγνωστική ηδονή, και είναι δικό του θέμα. Από την άλλη, υπάρχει κι η ιστορία της λογοτεχνίας, που αφορά την "αντικειμενική" επιλογή των βιβλίων που θα σωθούν απ' τη λήθη. Και για τον Pynchon λοιπόν, ο χρόνος θα δείξει.

Βρήκα την ξένη κριτική που η Σχινά αντιγράφει στη "Βιβλιοθήκη" (τεύχος 430, 24.11.06), και αντιγράφω ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα: «Το "Ενάντια στη μέρα" είναι μια έρημος φωτισμένη από νέον, γεμάτη εικόνες που μας αποσπούν και μας τραβούν την προσοχή, αλλά κενή από ουσία».

Τώρα, η παρέμβαση του κυρίου Γλυκοφρύδη είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα. Ομολογώ πως δεν μπόρεσα να δω το ακριβές νόημα της σύνδεσης των συγγραφέων που επιχειρεί. Συγκρατώ όμως το χωρισμό των μεγάλων δημιουργών σε αυτούς που προτείνουν νέους τρόπους "αφήγησης" του κόσμου, και σε αυτούς που προτείνουν νέους "ορισμούς" του κόσμου. Κι όσο για τον Pynchon, μας αποκαλύπτει έτσι έναν εντελώς ξεχωριστό τρόπο να τον προσεγγίσουμε - που νομίζω παρακάμπτει τα παραπάνω διλήμματα. Βέβαια αυτές οι αδρές διαχωριστικές γραμμές είναι επίφοβο όταν απολυτοποιούνται, και νομίζω πως έχουν περιορισμένη χρησιμότητα. Ως εδώ όμως: όταν μιλούν οι λογοτέχνες και οι πιο ενημερωμένοι, καλύτερα να σιωπώ, για να μη γίνομαι και ρεζίλι...

(ΥΓ: Δεν έχω διαβάσει το βιβλίο, νομίζω όμως ότι η "Πυραμίδα 67" του Ρένου Αποστολίδη, που προηγήθηκε κατά δεκαετίες της "Ορθοκωστάς", προσεγγίζει τη δεκαετία του '40 από την ίδια περίπου πολιτική οπτική. Όσο για το πού ακριβώς βρίσκεται η αξία του μυθιστορήματος του Βαλτινού, ας το αφήσουμε, προσωπικά αδυνατώ να το εντοπίσω με ακρίβεια. Συγνώμη για τη φλυαρία.)
 
@geroge glykofrydis
Ομολογώ ότι εντυπωσιάστηκα από την αρτιότητα της απάντησης αλλά κυρίως από τον ευφυή διαχωρισμό. Μια απάντηση που θα μπορούσε να είναι ένα αυτόνομο ποστ με θέμα τις μεθόδους ανάγνωσης.
 
Όχι desiderius, μην τυχόν και σιωπήσεις, και εννοείται ότι αυτό δεν το λέω ως "λογοτέχνης και ενημερωμένος", (τρομάρα μου), αλλά ως οτιδήποτε άλλο. Συχνότατα σιωπώ, και μετά αυτομαστιγώνομαι για να ηρεμήσω τις τύψεις μου...
Αγαπητέ Reader, ωραία ιδέα ένα post για τους τρόπους ανάγνωσης.
 
αγαπητε ρηντερ, τωρα είδα το ποστ σας για τον Πυντσον. καλή τύχη, το ταξίδι μακρύ μα αξίζει κάθε στιγμή του. Να σας θυμήσω και πάλι τις δικές μου σκέψεις όπως τις κατέγραψα στο μπλογκ εδώ: http://againsttheday.wordpress.com. Ειχα γράψει και την κριτική σχετικά εδώ http://ficciones.wordpress.com/2007/02/03/against-the-day-thomas-pynchon/ αν θέλετε να την δείτε... είναι χωρίς σπόιλερ.
 
Post a Comment



<< Home

This page is powered by Blogger. Isn't yours?