Ελληνική λογοτεχνία

'Η ζωή είναι πολύ σύντομη για τα καλά βιβλία, πρέπει να διαβάζουμε μόνο εξαιρετικά βιβλία''. Τίμπορ Φίσερ (Under the frog)

Saturday, March 31, 2007

 

To βραβείο του Να ένα μήλο (updating)

Η πρόβλεψη της ΕΜΥ για τον Κυριακάτικο καιρό είναι καλή. Και τη μέρα του ψέματος διάλεξαν η Λώρη Κέζα και οι συνεργάτες της στο Να ένα μήλο για την απονομή των βραβείων του περιοδικού. Η γιορτή ανοικτή σε όλους (συγγραφείς, αναγνώστες και εργαζόμενους στο χώρο του βιβλίου) ένα μεσημεριανό πάρτι θα αρχίσει ακριβώς στις 12 στο Τεχνολογικό Κέντρο Λαυρίου (με dj και κρασί) που βρίσκεται στην είσοδο της πόλης επί της λεωφόρου Λαυρίου 1. Το έπαθλο για το καλύτερο μυθιστόρημα είναι 3.000 ευρώ, χορηγία της εταιρείας Lamda Pharmaceuticals. Οι πέντε υποψήφιοι συγγραφείς είναι οι:
Ελένη Γιαννακάκη «Τα χερουβείμ της μοκέτας»
Άντζελα Δημητρακάκη «Το μανιφέστο της ήττας»
Αντώνης Σουρούνης «Το μονοπάτι στη θάλασσα»
Αλέξης Σταμάτης «Αμερικάνικη φούγκα»
Πέτρος Τατσόπουλος «Η καλοσύνη των ξένων».
Εάν δεν σας βγάλει ο δρόμος σας προς το Λαύριο και μείνετε σπίτι ψάξτε το άρθρο της Λώρης Κέζα στο Βήμα του Σαββάτου για το πώς λειτουργεί η….φάμπρικα των ευπώλητων! Έχει πραγματικό ενδιαφέρον και προφανώς η οικοδεσπότης της Κυριακάτικης γιορτής σε μεγάλα κέφια αποφάσισε να μη χαριστεί σε…κανένα. Στο Λαύριο όμως θα μοιράσει βραβεία και 3.000 ευρό….



Το βραβείο του ’’Να ένα μήλο’’ κατέληξε στον Αντώνη Σουρούνη για το βιβλίο του ’’Το μονοπάτι στη θάλασσα’’. Σε μια από τις μάλλον, σπάνιες, δημόσιες εμφανίσεις του τα τελευταία χρόνια ο λογοτέχνης, που συνοδευόταν από τον εκδότη του Θανάση Καστανιώτη, παρέλαβε το βραβείο με ένα σύντομο και λιτό λόγο.

Wednesday, March 28, 2007

 

Αχρείαστη φλυαρία

H πιθανότητα να διαβάσει κάποιος από όλους μας ένα βιβλίο και να διαφωνήσει με διθυραμβικές κριτικές που έχουν γίνει είναι αρκετά αυξημένη και νομίζω ότι έχει συμβεί τουλάχιστον μια φορά! Σε μένα συνέβη δύο φορές και μάλιστα σε μικρό χρονικό διάστημα με βιβλία που υμνήθηκαν από τους κριτικούς αλλά προσωπικά δεν με ικανοποίησαν (χωρίς να σημαίνει κάτι το ιδιαίτερο αυτό).

Ο Γιώργης Γιατρομανωλάκης είναι λογοτέχνης γνωστής αξίας και αποφάσισα να μυηθώ στη δουλειά του με το τελευταίο του βιβλίο ’’Ο παππούς μου και το κακό’’ (εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ). Επηρεασμένος λίγο από τις κριτικές και λίγο από την υπόθεση που μου φάνηκε συμπαθητική και πολλά υποσχόμενη. Ένας μισοπάλαβος αφηγητής μέσα σε ένα παραλήρημα παρακολουθεί την πολιτική πορεία αλλά και την ιστορία του Ελευθέριου Βενιζέλου. Και στη ροή της ιστορίας μπλέκει και τον παππού του που υποτίθεται ότι παίζει το ρόλο του Βενιζελικού συμβουλάτορα και εξ’ απορρήτων. Το βιβλίο είναι γεμάτο από παραδοξολογίες, όπως ο δογματισμός των πρωταγωνιστών ότι για όλα τα δεινά του τόπου φταίει η….βαρύτητα (!), τερατολογίες, οικογένειες με βασιλικά προσωνύμια. Μέχρι εδώ όλα καλά…Και πρωτοτυπία σεναριακής δομής και καλό ύφος. Στη διαδρομή όμως το βιβλίο ξεφεύγει από τα χέρια του συγγραφέα με αποτέλεσμα η συμπαθητική παραδοξότητα του να ανακατεύεται εντελώς άστοχα με το λυρισμό στις περιγραφές, εξάρσεις στη διήγηση να συνοδεύονται από εντελώς επίπεδες και ανούσιες περιγραφές και γενικά το βιβλίο χωρίς ορατό προσανατολισμό καταλήγει να κουράζει και να φλυαρεί ακατάπαυστα! Κάποια στιγμή οι εύστοχες φιλοσοφικές αναζητήσεις και ερωτήματα που πηγάζουν ακόμη και από τον στρεβλό λόγο του αφηγητή δείχνουν επαναλαμβανόμενες και προσωπικά έφτασα με αναγνωστικό άσθμα στο τέλος των +300 σελίδων. Η αίσθηση που αποκόμισα στο τέλος ήταν ότι ο Γιατρομανωλάκης θα μπορούσε να πει τα ίδια πράγματα σε εκατό λιγότερες σελίδες και να κερδίσει τον αναγνώστη του. Η προσπάθεια του να γράψει μια παρωδία ιστορικού μυθιστορήματος ή ένα μεταμοντέρνο ’’έπος’’ νομίζω ότι πέφτει στο κενό, και το βιβλίο καταλήγει να αναζητά μάταια ταυτότητα, ενώ μόνο αν κάποιος κρατάει από την Κρήτη θα βρει ενδιαφέρουσες μερικές λεπτομερείς λαογραφικές και ηθογραφικές αναφορές.

Bαθμολογία: 6,1

Πριν από μερικά χρόνια με την πρωτόλεια συλλογή διηγημάτων της ’’Γιατρός επαρχίας’’ η ‘Eρση Ρίτσου με τη γλαφυρή και γοητευτική γραφή της με είχε πείσει ότι η παρουσία της στα γράμματα δεν ήταν αποτέλεσμα νεποτισμού. Κουβαλώντας το βαρύ οικογενειακό επίθετο και την οικογενειακή παράδοση επέστρεψε πέρυσι με το πρώτο της μυθιστόρημα. ’’Μυστικά και αποκαλύψεις’’ (εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ). Το βιβλίο το προμηθεύτηκα χωρίς πολύ σκέψη πιστεύοντας ότι θα διαβάσω κάτι ανάλογο με τον ’’Γιατρό επαρχίας’’. Με την ίδια γλαφυρότητα, γοητεία, στέρεα δομή χαρακτήρων, ένα αντίστοιχο μυθιστόρημα που φανερά είχε ως βασικό του θέμα την ηθογραφία, την ακμή και την παρακμή μιας περιοχής (Σάμος) και την αντίστοιχη πορεία μιας οικογένειας. Η δομή του σεναρίου κατ’ αρχήν είναι απολύτως προβλέψιμη. Η ιστορία της οικογένειας του μεγαλοβυρσοδέψη Νικόλαου Αγησιάλου από τις αρχές του 20ου αιώνα μέχρι τη δεκαετία του εβδομήντα και την πτώση της δικτατορίας. Ερωτες, θάνατοι, μίση και πάθη. Το έχετε ξανακούσει; Σωστά μαντέψατε. Ουδεμία σεναριακή πρωτοτυπία, κανένα εύρημα πλην μιας νεωτεριστικής γραφής. Από τις πρώτες σελίδες και την περιγραφή του ξαφνικού έρωτα του Νικόλα Αγησιλάου για μια Σμυρνιά καλλονή, την κόρη του συνεταίρου του, γίνεται αντιληπτό ότι η Ρίτσου βαδίζει στη ’’σιγουριά’’ της πεπατημένης και δεν δημιουργεί κάτι καινούργιο. Παρότι δεν χρησιμοποιεί γραμμική αφήγηση η ροή του κειμένου είναι στρωτή και αυτό το διασώζει από την ολική καταστροφή. Όπως επίσης και τα σημεία της αφήγησης που περνάνε μέσα από γράμματα ξενιτεμένων ή ημερολόγια και είναι μάλλον τα καλύτερα σημεία ενός αδιάφορου βιβλίου. Για να δικαιολογηθεί ο τίτλος του βιβλίου υπάρχει και το οικογενειακό μυστικό που θα αποκαλυφθεί από τον τελευταίο ζωντανό αυτόπτη μάρτυρα, την παρακόρη της οικογένειας. Τα δύο τελευταία κεφάλαια του βιβλίου δίνουν τη χαριστική αναγνωστική βολή αφού αποτελούν στην ουσία ένα αφελές και αχρείαστο κήρυγμα για την αξία της οικογένειας αλλά και της επιστροφής στις ρίζες. Συμπερασματικά: Η Ρίτσου διαθέτει καλή γραφή και την ικανότητα να παρουσιάζει καλά δομημένους χαρακτήρες. Πέραν αυτού όμως για να παρουσιάσει ένα αληθινά καλό μυθιστόρημα νομίζω ότι χρειάζεται και μια πολύ καλύτερη υπόθεση. Και λιγότερη συγγραφική φλυαρία. Σύμπτωση σε σχέση με το προηγούμενο βιβλίο. Και η Ρίτσου γράφει μια ιστορία για τον τόπο καταγωγής της και προσθέτει στη μυθοπλασία μερικά ενδιαφέροντα (ευτυχώς λίγα) ιστορικά και λαογραφικά στοιχεία.

Βαθμολογία: 5,8

Friday, March 23, 2007

 

Παραμορφωτικά σύννεφα

Με τις λιγοστές νουβέλες της Κλαίρης Μιτσοτάκη που έχουν εκδοθεί στο παρελθόν δεν ήμουν εξοικειωμένος. ’Ετσι δεν ήξερα τι να περιμένω όταν έπεσε πριν από αρκετό καιρό στα χέρια μου η πιο πρόσφατη χρονικά δουλειά της οι ’’Σωρείτες’’ (εκδόσεις Εστία). Σε λιγότερο από διακόσιες σελίδες η Κρητικιά συγγραφέας κατορθώνει να ’’στριμώξει’’ νουβέλες και διηγήματα της και ένα οκταμερές πεζό που κλείνει το βιβλίο και δύσκολα εντάσσεται σε κάποιο συμβατικό είδος. Κοινή συνισταμένη ενός ’’παράξενου’’ βιβλίου ακριβώς αυτή η…παραξενιά του. Η Μιτσοτάκη κατορθώνει και ακροβατεί με τη γραφή της ανάμεσα στο φανταστικό και σε ένα ιδιόρρυθμο ρεαλισμό, στα όρια του ονείρου και της πραγματικότητας. Κοινός παρανομαστής η ηδονή δοσμένη όμως κυρίως με τη φιλοσοφική και όχι με την υλιστική της διάσταση μέσα από ένα πρίσμα σωρειτών (σύννεφα από μπαμπάκι) που λειτουργούν, περίπου, ως δυνητικός παραμορφωτικός καθρέφτης. Η Μιτσοτάκη επιστρατεύει και το χιούμορ της σε ορισμένες περιπτώσεις, χιούμορ όχι σαρκαστικό αλλά ειρωνικό και ενίοτε ανατρεπτικό η γκροτέσκο.
Στις σελίδες των Σωρειτών η Μιτσοτάκη φλερτάρει με το ’’φανταστικό’’, τοποθετώντας το ανατρεπτικά στο πρίσμα του μη αυτονόητου και όχι του ακατανόητου. Οι πρωταγωνιστές των ιστοριών τους φτάνουν στο σταυροδρόμι που δεν τους περιμένει η αρετή και η κακία αλλά το απόλυτο κέρδος ή η καταστροφή. ’Ετσι, λοιπόν ένας από τους ήρωές της στη νουβέλα ’’Όνειρο, πραγματικότητα, αυταπάτη’’ πέφτει θύμα ενός γελοίου ατυχήματος στο Παρίσι, αλλά στην ουσία έχει πέσει θύμα μιας ρωσίδας οικονόμου που έχει μπει στη ζωή του, στην ’’Τέλεια αναλογία’’ ο αθεράπευτα ερωτευμένος άντρας πέφτει θύμα ενός λανθασμένου χειρισμού και οδηγείται στην αναπηρία, ενώ στο ’’Π’’ η θυρωρός της πολυκατοικίας και οι ανεξιχνίαστες προθέσεις της οδηγούν ένα ένοικο στην τρέλα και έχει ένα παράξενο φρενήρη ρυθμό γραφής που οδηγεί με αυξανόμενη κλίμακα στην ένταση και την κορύφωση. Στο Ροζ και μαύρο δύσκολα μπορεί ο αναγνώστης να κατηγοριοποιήσει τον ήρωα που φλερτάρει ταυτόχρονα με τη ματαιοδοξία και την ταλαιπωρία, ενώ το Φύση, φόβος, φίδι (νομίζω η καλύτερη στιγμή του βιβλίου) ο κεντρικός χαρακτήρας πεθαίνει γιατί δεν αντέχει ένα λάθος (και μάλιστα λογοτεχνικό). Αντίθετα, το Πέρασμα του Υδροχόου και οι Σωρείτες που δάνεισαν και το όνομα τους στο βιβλίο δεν μπορώ να πω ότι με ικανοποίησαν ιδιαίτερα. Συμπερασματικά, πρόκειται για ένα βιβλίο που δεν διαβάζεται ελαφριά και χωρίς να προβληματίσει παρά το γεγονός ότι η γραφή της Μιτσοτάκη έχει έφεση προς τον μοντερνισμό αλλά στη βάση της είναι λιτή, ποιητική και ρεαλιστική. Έστω και αν το βιβλίο συνθέτουν δημοσιευμένα και αδημοσίευτα κείμενα που καλύπτουν σχεδόν δύο δεκαετίες δημιουργικής γραφής της Μιτσοτάκη.

Βαθμολογία: 7,2

Wednesday, March 21, 2007

 

Books of my life

Το περίμενα ότι θα συνέβαινε αργά ή γρήγορα. Τελικά, ήρθε με τη μορφή πρόσκλησης από τον Χρήστο Φασούλα...Αλλά η επιλογή έμοιαζε σχεδόν αδύνατη. Δέκα βιβλία για μια ολόκληρη ζωή; Δύο μέρες σβήνω και γράφω και τελικά κατέληξα σε μια....short list 27 βιβλίων που για διαφορετικούς ρόλους και σε διαφορετικές εποχές σημάδεψαν τα αναγνωστικά μου γούστα. Αδύνατον να διαγράψω περισσότερα, εύκολο να προσθέσω τρεις φορές άλλα τόσα. Και έσβησα τελικά μια λίστα με άλλα 10-15 βιβλία ελλήνων εν ζωή σύγχρονων συγγραφέων αφού άφησα να τα κρίνει ο....χρόνος! Η σειρά είναι τυπικά αξιολογική αλλά δε νομίζω ότι παίζει και πολύ μεγάλο ρόλο. Ιδού, λοιπόν 17 βιβλία ξένων και δέκα ελλήνων συγγραφέων που θα ήθελα να είχα μαζί μου αν ναυαγούσα σε ένα ξερονήσι (παραδόξως όχι τον...Ροβινσώνα Κρούσο)!

Ξένοι συγγραφείς
1. On the road Jack Kerouac
2. Se una notta d’ inverno un viaggiatore (Αν μια νύχτα του χειμώνα ένας ταξιδιώτης) Ιταλο Καλβίνο
3. Οι ‘Αθλιοι Βίκτωρ Ουγκό
4. Junky William S. Burroughs
5. O φύλακας της σίκαλης J.D. Salinger
6. Θα φτύσω στους τάφους σας Μπορίς Βιάν
7. Ερωτικές ιστορίες καθημερινής τρέλας Τσαρλς Μπουκόφσκι
8. Ragtime E.L. Doctorow
9. Οδυσσέας James Joyce
10. Ενας γέρος που διάβαζε ιστορίες αγάπης Λουίς Σεπούλβεδα
11. Gravity’s rainbow Thomas Pynchon
12. Little Heroes (Η μηχανή του ροκ εν ρολ) Norman Spinrad
13. Ο γύρος του κόσμου σε 80 μέρες, Ιούλιος Βερν
14. Η σφίγγα των πάγων, Ιούλιος Βερν
15. Εκατό χρόνια μοναξιά Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες
16. Η φιλοσοφία στο μπουντουάρ Μαρκήσιος Ντε Σαντ
17. Δον Κιχώτης, Μιχαήλ Θερβάντες

Έλληνες συγγραφείς
1. O Χριστός ξανασταυρώνεται Νίκος Καζαντζάκης
2. Γιούγκερμαν Μ. Καραγάτσης
3. Πεζός λόγος Κώστας Βάρναλης
4. Ο μεγάλος Ανατολικός Ανδρέας Εμπειρίκος
5. Βάρδια Νίκος Καββαδίας
6. Ενα παιδί μετράει τ’ άστρα Μενέλαος Λουντέμης
7. Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά Νίκος Καζαντζάκης
8. Ιστορίες της καπότας Ηλίας Πετρόπουλος
9. Ασμα ηρωικό και πένθιμο Οδυσσέας Ελύτης
10. Εξι νύχτες στην Ακρόπολη Γιώργος Σεφέρης
Τρία ακόμη βιβλία που δεν έχουν σχέση με τη λογοτεχνία και δεν είχαν ορατή θέση στις λίστες μου αλλά σημάδεψαν καθοριστικά την όποια πολιτική λογική και κατεύθυνση μου αλλά και τον τρόπο σκέψης μου: Το κεφάλαιο (Καρλ Μαρξ), Ο αγών μου (Αδόλφος Χίτλερ) και Κρατισμός και αναρχία (Μιχαήλ Μπακούνιν).
Αφού τους ευχηθώ εκ προιοιμίου καλή τύχη πετάω το μπαλάκι στους
Librofilo
Δημήτρη Μαμαλούκα
Γιώργο Γλυκοφρύδη
Εαρινή συμφωνία
Desiderius

Monday, March 19, 2007

 

Ξεφ(τ)υλλίζοντας...part 84

Ενδιαφέρον τριήμερο στις λογοτεχνικές σελίδες του ημερήσιου τύπου. Ιδού μερικά από τα καλύτερα και τα χειρότερα που αλίευσα από το Σάββατο μέχρι και σήμερα.
Το Σάββατο, η Ελπίδα Πασαμιχάλη στον Ελεύθερο Τύπο έκανε μια εξαιρετική δισέλιδη παρουσίαση με την ανάλογη φωτογράφιση στις πρώτες λέσχες αναγνωστών. ’Ισως, μια σειρά τέτοιων δημοσιευμάτων βοηθήσει στη διεύρυνσή τους. Χρήσιμο μοιάζει…
Κυριακή, στο ευρείας κυκλοφορίας Θέμα μια τριπλή συνέντευξη με τους Χρήστο Αστερίου, Κωνσταντίνο Τζαμιώτη και Εύη Λαμπροπούλου. Ερωτήσεις γενικού και ειδικού περιεχομένου (από το μάρκετινγκ της λογοτεχνίας και τον ιδανικό αναγνώστη μέχρι τα επίμαχα σχολικά βιβλία για τα οποία γίνεται φασαρία). Επίσης, χρήσιμο εφημερίδες με μεγάλη κυκλοφορία να δίνουν βήμα και λόγο στη νεώτερη γενιά των λογοτεχνών αφού στην κριτικογραφία της συγκεκριμένης προτιμούνται έργα της ’’στρατευμένης’’ λογοτεχνίας.
Κυριακή και το Βήμα με μια σελίδα στο ένθετό του μας ενημερώνει ότι ολοκληρώθηκε η εξαγορά και του μειοψηφικού 49% των Ελληνικών Γραμμάτων που πέρασαν πλέον καθ’ ολοκληρία στον ΔΟΛ. Για το θέμα είχα αναφερθεί εκτενώς στις 5 Μαρτίου προβλέποντας ότι τα έντυπα του ΔΟΛ με μπαράζ δημοσιευμάτων θα προσπαθήσουν να στηρίξουν εκδοτικό οίκο, συγγραφείς και βιβλία. Για αρχή, σε μια ολόκληρη σελίδα το ΒΗΜΑ καταγράφει τα μπεστ σέλερ των Ελληνικών Γραμμάτων αλλά και τα μεγάλα συγγραφικά ονόματα (ελλήνων και ξένων) που ανήκουν στον εκδοτικό οίκο. Έπεται συνέχεια όπως γίνεται αντιληπτό. Μικρή αλλά ουσιαστική λεπτομέρεια: Το ρεπορτάζ δημοσιεύθηκε ανυπόγραφο. Προτίμησα να ασχοληθώ με τη συνέντευξη Κορτώ στη Λώρη Κέζα (στο ίδιο ένθετο) που δεν θύμιζε φυσικά….δελτίο τύπου και έχει να κάνει με την τελευταία δουλειά του συγγραφέα τον αιρετικό Δαιμονιστή που ήδη έχει αρχίσει και συζητιέται ευρύτατα στους λογοτεχνικούς κύκλους.
Στην Καθημερινή, η Αμάντα Μιχαλοπούλου με αφορμή την πολτοποίηση των βιβλίων κάνει ένα σχόλιο που φτάνει μέχρι τα προβλήματα των εκδοτών με τα σκονισμένα αντίτυπα των βιβλίων στις αποθήκες τους και την αδυναμία τους να τα διαθέσουν σε κοινωφελή ιδρύματα, φυλακές ή σχολεία λόγω της εφορίας! Διαβάστε το αν σας ενδιαφέρει εμένα μου άρεσε πάντως και η κ. Μιχαλοπούλου προαναγγέλει και συνέχεια την ερχόμενη Κυριακή

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_9_18/03/2007_219589.

Έγραφα την περασμένη εβδομάδα για τη σεμνή αντιμετώπιση από την Απογευματινή του πρώτου βιβλίου του κριτικογράφου της Χάρη Μαυρομάτη (Ο κήπος των νεκρών, εκδόσεις ΕΣΤΙΑ). Προφανώς, τα θαύματα κρατάνε μόνο….επτά μέρες αφού την Κυριακή αντί λογοτεχνικής στήλης η εφημερίδα είχε μια ολόκληρη σελίδα αφιερωμένη στο βιβλίο του κ.Μαυρομάτη. Λογικό αφού ισχύει το αν δεν παινέσεις το σπίτι σου και υπόσχομαι να μην ξαναβγάλω βιαστικά συμπεράσματα!
Στο περιοδικό ’’7, η τέχνη της ζωής’’ σε ένα δισέλιδο ρεπορτάζ της Σταυρούλας Παπασπύρου μαθαίνουμε και επίσημα το κοινό…μυστικό. Νέος και ποιητής δεν έχει πολλές πιθανότητες να δει τυπωμένη τη δουλειά του αν δεν την αυτοχρηματοδοτήσει! Τουλάχιστον, οι περισσότεροι που μίλησαν για τις ανάγκες του ρεπορτάζ ήταν ειλικρινείς. Στο Έθνος της Κυριακής και στις συνεντεύξεις των δημιουργών λογοτεχνικών μπλογκ στην Ελένη Γκίκα ο Δημήτρης Μαμαλούκας λέει τα…δικά του (μάλλον θα τα ανεβάσει και στο μπλογκ του οπότε δεν χρειάζεται να ψάχνω παραπομπές), ενώ στο σημερινό φύλλο της εφημερίδας ο Αλέξης Σταμάτης γράφει στη στήλη του με αφορμή ένα πολύ λεπτό αλλά και ακανθώδες ζήτημα. ’’Εθισμός στο δίκτυο’’! Φαντάζομαι ότι θα το ανεβάσει και στο μπλογκ του κάποια στιγμή και αξίζει να το διαβάσετε…
- Πήρα τρία e-mail (δεσμεύομαι και δεν αποκαλύπτω ταυτότητες ως γνωστόν) τις τελευταίες τρεις εβδομάδες με ενοχλημένες αναφορές για το μπαράζ δημοσιότητας που μεθοδεύει το Μεταίχμιο με ένα φοβερό βομβαρδισμό δελτίων τύπου για τις δραστηριότητες, παρουσιάσεις, ομιλίες Τατσόπουλου. Για το θέμα έχω γράψει σε ανύποπτο χρόνο και θυμόσαστε τις αντιδράσεις. Τώρα που η υπερ-έκθεση Τατσόπουλου άρχισε να γίνεται ενοχλητική στους πολλούς να συγχαρώ τον εκδοτικό οίκο για τη θαυμάσια προβολή του ευπώλητου συγγραφέα αφού το ζητούμενο έχει επιτευχθεί. Και το βιβλίο πουλάει και η υπερ-προβολή του συγγραφέα είναι θέμα συζήτησης. Να προβλέψω ότι το νέο μπαράζ συνεντεύξεων, παρουσιάσεων, ομιλιών κλπ. Θα αφορά το νέο βιβλίο του Νίκου Θέμελη ’’Μια ζωή, δύο ζωές’’ που κυκλοφόρησε σήμερα από τον Κέδρο; Θα το τολμήσω και νομίζω ότι οι σελίδες των εφημερίδων και των ενθέτων τους τις επόμενες εβδομάδες θα δικαιώσουν την πρόβλεψη…
- Είναι αρκετές μέρες στα περίπτερα αλλά ξέχασα την καθιερωμένη μου αναφορά. Ποτέ δεν είναι αργά όμως... Κυκλοφορεί το τεύχος 472 του Διαβάζω με αφιέρωμα στον Παντελή Πρεβελάκη και όχι μόνο. Ένα ακόμη αφιέρωμα στα βιβλία που έχουν σχέση με τη μουσική με τη δική μου καλοπροαίρετη ένσταση στους συντάκτες του: Δεν υπάρχει ούτε ένα λογοτεχνικό βιβλίο έλληνα ή ξένου με θέμα τη μουσική. Και υπάρχουν πολλά! Στα ενδιαφέροντα του τεύχους ένα άρθρο του Κώστα Κατσουλάρη που διατηρεί τη διττή ιδιότητα για τις σχέσεις συγγραφέων και κριτικών, του Γιώργου Ξενάριου για το αν διδάσκεται η δημιουργική γραφή και όλες τις μόνιμες στήλες του καλού περιοδικού.

Friday, March 16, 2007

 

Το (δικό σας) βιβλίο της χρονιάς




Δικές σας οι ψήφοι, δική σας και η επιλογή! Ολοκληρώθηκαν τα γκάλοπ για τα καλύτερα βιβλία του 2006 με το μήνα Δεκέμβριο όπου είχαμε μια μάλλον ιδιόμορφη κατάσταση για τα δεδομένα του blog. Τελικά, το καλύτερο βιβλίο της χρονιάς σύμφωνα με τις ψήφους των επισκεπτών είναι η Αμερικάνικη Φούγκα του Αλέξη Σταμάτη που μάζεψε συνολικά 93 ψήφους. Μάλιστα σε δύο ψηφοφορίες (για τους μήνες Οκτώβριο και Νοέμβριο) ήταν το κορυφαίο βιβλίο του μήνα. Στη δεύτερη θέση, αφού ανέβηκε εντυπωσιακά με βάση την ψηφοφορία του Δεκεμβρίου (2ο βιβλίο του μήνα) οι Μαμάδες Βορείων προαστίων με ένα σύνολο 75 ψήφων. Ξεπέρασε με μικρή διαφορά τεσσάρων μόλις ψήφων το ’’Πολύ βούτυρο στο τομάρι του σκύλου’’ του Γιώργου Σκαμπαρδώνη που μάζεψε στο σύνολο των ψηφοφοριών 71 ψήφους. Αυτά ήταν τα τρία καλύτερα βιβλία της χρονιάς με βάση πάντοτε τις δικές σας ψήφους. Την πρώτη δεκάδα συμπληρώνουν τα εξής βιβλία:
4. Το μονοπάτι στη θάλασσα, Αντώνης Σουρούνης, 61 ψήφοι
5. Τα χερουβείμ της μοκέτας, Ελένη Γιαννακάκη, 51 ψήφοι
6. Ψηλά τακούνια, Ιουστίνη Φραγκούλη, 47 ψήφοι
7. Writrerland, το νησί των συγγραφέων, Νίκος Βλαντής, 46 ψήφοι
8. Η φόνισσα, Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, 38 ψήφοι
9. Εξομολόγηση σ΄ένα Κολομβιανό σκύλο, Κωστής Γκιμοσούλης, 31 ψήφοι
10. Η γυναίκα που πετάει, Μένης Κουμανταρέας, 30 ψήφοι
Οι νικητές ανά μήνα ήταν τα εξής βιβλία:
Μάιος: Η φόνισσα, Ιούνιος: Πολύ βούτυρο στο τομάρι του σκύλου, 1 Ιουλίου-15 Αυγούστου: Τα χερουβείμ της μοκέτας, 16 Αυγούστου-30 Σεπτεμβρίου: Writerland, το νησί των συγγραφέων, Οκτώβριος και Νοέμβριος: Αμερικάνικη φούγκα.
Ήταν μάλλον απρόσμενα τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος για τον Δεκέμβριο αφού την πρώτη θέση πήρε ένα βιβλίο στο οποίο ουδέποτε είχε γίνει αναφορά στο μπλόγκ. Τα Ψηλά τακούνια της Ιουστίνης Φραγκούλη με 47 ψήφους, πέντε περισσότερους από όσους πήραν οι Μαμάδες βορείων προαστίων. Το ξανάγραψα και το επαναλαμβάνω. Η κάποιοι ψήφιζαν για να κάνουν…πλάκα με το τελικό αποτέλεσμα ή η μεγάλη επισκεψιμότητα του μπλογκ έχει αλλάξει ριζικά και τη σύνθεση των επισκεπτών και δεν το έχουμε αντιληφθεί! Δεν σχολιάζω περισσότερο τα αποτελέσματα ’’ροζ’’ χρώματος επειδή σέβομαι και τους επισκέπτες του μπλογκ και όσους ψήφισαν. Τρίτο βιβλίο στην ψηφοφορία του Δεκεμβρίου ήταν Το μονοπάτι στη θάλασσα του Σουρούνη (42 ψήφοι), τέταρτη η Φούγκα του Σταμάτη με 34 και πέμπτο το Ταξίδι στη λευκή θάλασσα του Βλάση Τρεχλή με 19.
Φυσικά οι ψηφοφορίες που δείχνουν και ορισμένες τάσεις ή προτιμήσεις των επισκεπτών του blog συνεχίζονται και είναι ήδη σε εξέλιξη αυτή που αφορά τα καλύτερα βιβλία του Ιανουαρίου 2007.
- Αφιέρωμα στους βιβλιόφιλους μπλόγκερ από το περιοδικό Βιβλιοθήκη της Ελευθεροτυπίας σε επιμέλεια του Μισέλ Φάις που εδώ και καιρό δραστηριοποιείται και ο ίδιος στο διαδίκτυο με ένα εξαιρετικό site για το οποίο έγραψα και παλαιότερα. Ζητήθηκε η γνώμη δέκα βιβλιόφιλων μπλόγκερ σε ένα κοινό ερωτηματολόγιο. Θα βρείτε τις δικές μου απόψεις κάνοντας κλικ στην παρακάτω διεύθυνση




http://www.enet.gr/online/online_issues?pid=51&dt=16/03/2007&id=37164340.
Από το τεύχος της Βιβλιοθήκης πάντως και πέρα από το αφιέρωμα για τους μπλόγκερς κρατάω δύο ακόμη ενδιαφέροντα. Την εξαγγελία μπλογκ της Βιβλιοθήκης από την Κατερίνα Σχοινά. Γεγονός, που αποδεικνύει ότι ορισμένοι δημοσιογράφοι ή τμήματα εφημερίδων αντιλαμβάνονται πλέον τη δύναμη της αμεσότητας του διαδικτύου και αποφασίζουν να εκτεθούν. Καλοδεχούμενοι φυσικά και καλή ηλεκτρονική σταδιοδρομία. Το πιο ενδιαφέρον κομμάτι του τεύχους ήταν ένα σχόλιο ’’επιθετικής απολογίας’’ του Βαγγέλη Χατζηβασιλείου. Τον συγκεκριμένο κριτικό τον έχω σε μεγάλη εκτίμηση κυρίως γιατί είναι άμεσος, λιτός και χωρίς έπαρση στα γραπτά του. Με κολακεύει (εμένα εννοείται και όχι εκείνον!) ότι πολλές φορές ταυτίζεται η αναγνωστική μου άποψη με τη δική του και αρκετές φορές δείχνει τη διάθεση να ψάξει και πιο βαθιά από τα ευκόλως εννούμενα και τους πίνακες των ευπώλητων. Όχι πάντοτε με επιτυχία είναι η αλήθεια αλλά μετράει η προσπάθεια. Σας παραπέμπω, λοιπόν, γιατί έχει αρκετό ενδιαφέρον στο άρθρο του με τίτλο ’’Διασταυρούμενα πυρά για την κριτική της λογοτεχνίας’’. Παρότι σε πολλά σημεία διαφωνώ θεωρώ ότι είναι μια έντιμη αναφορά από την πλευρά του και είναι καλό οι επισκέπτες του μπλογκ να πάρουν μια γεύση από τις απόψεις ενός κριτικού για τη δουλειά του. Θα το βρείτε κλικάροντας σ’ αυτή την παραπομπή
http://www.enet.gr/online/online_issues?pid=51&dt=16/03/2007&id=38397748
- Με τα περισσότερα μπλογκ έχω ξαναγράψει ότι έχω σχέση…αυτιστική. Περνάω διαβάζω, ενημερώνομαι αλλά σπάνια αφήνω σχόλια αφού ο χρόνος μου δεν επαρκεί. Λυπάμαι μάλιστα όταν ορισμένες φορές αντιλαμβάνομαι με μεγάλη χρονική υστέρηση κάποια πράγματα. Παρότι έχουν γραφτεί πολλά και σε πολλά μπλογκ (μέχρι και βοντεάκι είδα σε κάποιο για το θέμα) να ευχηθώ κι εγώ από την πλευρά μου καλή επιτυχία στο έβδομο βιβλίο με την υπογραφή μπλόγκερ που κυκλοφορεί πλέον στα βιβλιοπωλεία. Περιέχει κείμενα της Κωνσταντίνας Δελημήτρου γνωστής στη μπλογκόσφαιρα ως Ψιλικατζού. Το εξέδωσε ο εκδοτικός οίκος του Πέτρου Κωστόπουλου τα Intro Books και φυσικά εύχομαι καλές πωλήσεις και καλή πορεία στα βιβλιοπωλεία.

Wednesday, March 14, 2007

 

Οι επτά ταινίες....επί 3!

Δστυχώς το παιχνίδι με τις...ταινίες αποδείχθηκε πολύ δύσκολο. Οι επτά τανίες που μου άρεσαν και έπρεπε να επιλέξω μετά την πρόσκληση του Χρήστου Φασούλα (fasoulas.blogspot.com) ήταν ελάχιστες και γι' αυτό κάνω μια μικρή...παρασπονδία. Έφτιαξα τρεις διαφορετικές επτάδες! Με διαφορετική λογική η κάθε μια και τις παραθέτω...
All time classics
1. Ο Νονός (όλη η τριλογία). Το απόλυτο μάθημα κινηματογράφου.
2. Metropolis του Λανγκ. Γυρισμένη το 1927 αλλά σημάδεψε γενιές και γενιές κινηματογραφιστών και θεατών.
3. Καζαμπλάνκα. Επειδή ο Sam παίζει και θα παίζει για...αιώνες τον ίδιο σκοπό.
4. Ο ταξιτζής. Μας άνοιξε τα...μάτια!
5. Chinatown. Από τα καλύτερα σενάρια και ο Νίκολσον σε μεγάλες φόρμες.
6. Ψυχώ. Για τη σκηνή του μπάνιου και γιατί καμία κινηματογραφική λίστα δεν μπορεί να μην έχει μέσα τον Χίτσκοκ.
7. The Manchurian Candidate. Προφητική ταινία που μιλούσε από το...1962 για τις προσπάθειες ελέγχου του μυαλού.

Σημαδιακές στην εποχή τους...
1. Συνήθεις ύποπτοι. Αν ήταν βιβλίο θα το είχα διαβάσει δέκα φορές για το αριστουργηματικό φινάλε του.
2. Blade Runner. Με όποιο director’s cut και αν κυκλοφόρησε άφησε αναπάντητα όλα τα φιλοσοφικά και θρησκευτκά ερωτήματα που τη συνοδεύουν.
3. Διχασμένο κορμί. Το απόλυτο σύγχρονο θρίλερ και η καλύτερη στιγμή του Ντε Πάλμα που τον λατρεύω (μέχρι και το Femme Fatale μου άρεσε!).
4. Κάποτε στην Αμερική. Δεν θέλει καν ανάλυση.
5. The life of Brian. Στην Ελλάδα παίχθηκε ως ‘’Ενας προφήτης μα τι προφήτης’’. Κωμωδία που όσες φορές την ξαναβλέπω γελάω!
6. Pulp Fiction. Δημιούργησε σχολή. Και για τον....λογοτεχνικό τίτλο της.
7. M.A.S.H. Μας έδειξε μια άλλη πλευρά του πολέμου.

Και επεδή μεγάλη οθόνη δεν γίνεται χωρίς....μουσική και οι επτά καλύτερες μουσικές ταινίες:
1. Tommy. Ταινία έτη φωτός μπροστά από την εποχή της και ο Ντάλτρεϊ στο καλύτερο τραγούδι που είπε ποτέ (See me, feel me).
2. Easy Rider. Μέσα απ’ αυτή την ταινία έφτασα και στους μπίτνικ συγγραφείς.
3. Woodstock. Γιατί απλά είναι ανεπανάληπτο.
4. Almost famous. Πάντοτε ήθελα να ζήσω on the road με μια μπάντα.
5. The Doors. Ολιβερ Στόοουν και Βαλ Κίλμερ στα καλύτερα τους.
6. 24 hour people. Μάθαμε τις πιο καινούργιες τάσεις και το ‘’παρασκήνιο’’ τους.
7. The last waltz. Διότι ποτέ ξανά δεν θα μαζευτούν τόσες κορυφές στην ίδια σκηνή για ένα αντίο.

Με τη σειρά μου προτείνω
Alexis Stamatis (Alexistamatis.blogspot.com)
Agneta (ange-ta.blogspot.com)
Γιώργο Γλυκοφρύδη (georgeglikofridis.blogspot.com)
Καφεϊνη (kafeini.blogspot.com)
Λαπούτα (teleologikos.wordpress.com)

Saturday, March 10, 2007

 

Πέντε λέξεις και άλλες...1800!

(Μια μικρή ιστορία ύστερα από την πρόσκληση του Αμμου από το μπλογκ http://erimosiparalia.blogspot.com)

Το έντονο φως σχεδόν τύφλωσε τα, συνηθισμένα στο σκοτάδι του λήθαργου, μάτια μου. Γρήγορα, κατάλαβα ότι βρισκόμουν σε δωμάτιο νοσοκομείου, τόσο λευκό δεν συναντάς πουθενά αλλού. Προσπάθησα να θυμηθώ αλλά ήταν αδύνατο. Αισθανόμουν καλά, μόνο ένας πόνος κοντά στο νεφρό, συνεχόμενος, ενοχλητικός, έδειχνε ότι κάτι δεν πήγαινε καλά στο κορμί μου. Κούνησα χέρια, πόδια, ψηλάφισα το σώμα μου, όλα έμοιαζαν στη θέση τους, ανέπαφα, μόνο στο συγκεκριμένο σημείο υπήρχε μια μεγάλή χοντρή γάζα που κάλυπτε τη σάρκα.
Το μυαλό μου πήρε μπροστά, οι μνήμες ξετυλίχτηκαν μέχρι που βρήκαν απροσπέλαστο τείχος. Θυμόμουν το μπαρ, την εντυπωσιακή ξανθιά που αν πήγαινε παρέα με τη Μέριλιν και τη Μαντόνα σε πάρτι θα τις έκανε αζήτητες ντάμες για όλο το βράδυ, το διαμέρισμα της και μετά μαύρο.
Προτίμησα να γυρίσω λίγο πιο πίσω τη μνήμη μου, ελπίζοντας ότι έτσι θα έσπαγε η μαυρίλα των αναμνήσεων. Με λένε Ερρίκο Σιούφα, επάγγελμα δημοσιογράφος. Καλός δημοσιογράφος απ’ όσο λένε. Και ψεύτης κατ’ επάγγελμα, με επίγνωση των αμαρτιών μου. Η αλήθεια, μέσα σε μια ζωή βουτηγμένη στο ψέμα, είναι ότι έχω εγωιστικά αριστοκρατική σχέση με τις αμαρτίες μου. Θέλω να είμαι αυτουργός, δοκιμαστής και εκτελεστής όλων των ατοπημάτων μου και πολύ βολικά να μην πληρώνω και το τίμημά τους. Μέχρι τώρα τα έχω καταφέρει. Η μάλλον τα είχα καταφέρει αφού δεν ξέρω που έμπλεξα και κυρίως πως θα ξεμπλέξω.
Ξεκίνησα στα είκοσί μου στο ίδιο μεγάλο κανάλι που δουλεύω μέχρι σήμερα. Ρεπορτάζ δρόμου μ’ ένα μαρκούτσι (όπως λέμε το μικρόφωνο στην τηλεοπτική διάλεκτο που δεν μιλάνε οι…απέξω αλλά μόνο, εμείς, οι επαγγελματίες) στο χέρι. Γρήγορα κατάλαβα ότι ’’το διαφορετικό πουλάει’’. Το λέγανε και οι μέντορές μου, αυτοί που με ώθησαν να γίνω ’’διαφορετικός’’. Αντιλήφθηκα έγκαιρα ότι μερικές φορές ένα καλοφτιαγμένο ψέμα είναι καλύτερο από τη βαρετή πραγματικότητα. Ούτως ή άλλως η ελληνική τηλεόραση απευθύνεται σε ευνούχους θεατές. Το ταλέντο μου το αντιλήφθηκαν γρήγορα και οι ανώτεροι μου. Η τηλεόραση θέλει ταχύτητα, ένστικτο, αντίληψη, ανταγωνιστικό πνεύμα, είναι κόσμος σκληρός με τους δικούς του κανόνες και τη δική του καθημερινότητα. Τα διαθέτω όλα αυτά συν ένα ακόμη προσόν που δεν είναι απαιτητό αλλά αποδείχθηκε χρήσιμο. Βγάζω άχρηστο ανιχνευτή ψεύδους.
Η πρόοδος και η ανέλιξή μου στην ιεραρχία ήταν ταχύτατη. Από ’’μαρκουτσοφόρος’’ για τρίλεπτα ρεπορτάζ των δελτίων ειδήσεων μετατάχθηκα στις μεσημεριανές εκπομπές, αυτές που μιλάνε για γαμημένους επώνυμους και επώνυμα γαμήσια. Αλλά δεν μπορούσα να σταματήσω εκεί. Ο παππούς μου, παλιό μαρκόνι στα ποντοπόρα, έλεγε ότι ’’η καριέρα είναι για το ναύτη που θέλει να γίνει καπετάνιος’’. Και οι παλιοί πάντοτε ήξεραν κάτι παραπάνω. Τα τελευταία τρία χρόνια, λοιπόν, είμαι ο νούμερο ένα ρεπόρτερ της νούμερο ένα εκπομπής. Εκπομπή έρευνας λέει η ταμπέλα. Κρυφές κάμερες, αποκαλύψεις, σκάνδαλα, μίζες, διαφθορά, όλα τα σφάζουμε, όλα τα μαχαιρώνουμε. Η ηδονοβλεπτική κοινωνία αναζητά ευκαιρίες να εξαπλώσει τους φόβους που η ίδια δημιουργεί και εμείς τις δίνουμε ένα χεράκι βοήθειας. Αίμα, σπέρμα, φόβο, πάθος, όλα είναι ανεκτά αρκεί να προσφέρονται με τη σωστή δοσολογία. Ένα τέταρτο υπερβολής και τρία τέταρτα αληθοφάνειας. Το αφεντικό μου, ο παρουσιαστής της εκπομπής είναι κορυφή. Ξέρει πάντοτε τι θέλει ο κόσμος και κυρίως πώς να του το σερβίρει. Και εγώ είμαι το ’’δεξί χέρι του νόμου’’, ο κορυφαίος ρεπόρτερ ειδικευμένος στις δύσκολες αποστολές.
Μερικές φορές ακόμη και αυτός ο επιτυχημένος, ο κολοσσός της δημοσιογραφίας με κοιτάζει παραξενεμένος. Όταν του παρουσιάζω θέματα εντυπωσιακά, που είναι σίγουρο ότι θα τρελάνουν τα μηχανάκια της AGB. Σκέφτομαι ότι μπορεί και να αμφιβάλλει για την πιστότητά τους. Αλλά η τηλεοπτική εικόνα είναι αψευδής μάρτυρας. Έτσι δε λένε; Καλά κάνει και αμφιβάλλει βέβαια. Αλλά αυτό δεν θα το μάθει ποτέ και μάλλον δεν τον συμφέρει να το μάθει. Και εμένα δεν με συμφέρει να του το αποκαλύψω. Βολική υποκριτική συνθήκη και για τους δύο. Ακόμη και όταν με ρωτάει πιεστικά επιστρατεύω άλλες πτυχές του ταλέντου μου, αυτές του καλού και επιτυχημένου ψεύτη. Βλέπετε, είμαι πειστικός με μια απίστευτη επικοινωνιακή δύναμη που με βοηθάει να ξεφεύγω από τις πιο δύσκολες καταστάσεις. Και ο στόχος μου παραμένει ίδιος και απαράλλαχτος. Θέλω να γίνω ο κορυφαίος σταρ του λαμπερού τηλεοπτικού τίποτα, να γίνω παρουσιαστής, χαλίφης στη θέση του χαλίφη, να είμαι αυτός που θα σερβίρει το πλαστικό τηλεοπτικό χαμόγελο του παρουσιαστή, που θα με υποδέχονται στα μαγαζιά με το ονοπατεπώνυμο μου, που θα έχω όποτε το απαιτήσω πρώτο τραπέζι πίστα στα μπουζούκια και δική μου θέση ρεζερβέ για να παρκάρω μπροστά στην πόρτα του σταθμού.
Όλα αυτά βέβαια δε λύνουν τη βασική απορία. Πως βρέθηκα σε ένα δωμάτιο νοσοκομείου. Όσο και να προσπαθώ δεν μπορώ να θυμηθώ τι έγινε. Η τελευταία μέρα που θυμάμαι ήταν αληθινός θρίαμβος. Είχαμε πάρει τις μετρήσεις από την εκπομπή της περασμένης βραδιάς. Ρεκόρ χρονιάς αφού το θέμα μου άγγιξε κάθε ευαίσθητη χορδή στη χώρα. Μια μάνα μπροστά στην κάμερα διηγιόταν την πονεμένη ιστορία της. Είχαν απαγάγει το παιδί της στη Dinseyland στο Παρίσι και δεν το ξαναβρήκε ποτέ. Μέσα σε σπαρακτικούς λυγμούς δημοσιοποιούσε τους φόβους της ότι το δεκάχρονο αγγελούδι της είχε πέσει θύμα σπείρας που εμπορευόταν ανθρώπινα όργανα. Άλλη μια τεράστια επιτυχία του ’’θεού’’ των αποκλειστικών θεμάτων, του Ερρίκου Σιούφα, της αφεντιάς μου δηλαδή, άλλο ένα βήμα προς την κορυφή. Φυσικά, πίσω από το τεχνητά καλυμμένο πρόσωπο που δεν είδαν ποτέ οι τηλεθεατές γιατί ’’υπάρχουν ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα’’ και ’’το ΕΣΡ καραδοκεί’’ κρυβόταν μια καλή μου φίλη, φοιτήτρια σε Δραματική Σχολή. Αλλά αυτό είναι μια λεπτομέρεια που την ξέρουμε μόνο οι δύο μας. Η ζωή, άλλωστε, το λέει και η φίλη μου, είναι ένα παιχνίδι ρόλων. Είχα μετατρέψει ένα κλασικό αστικό μύθο που όλοι είχαν ακούσει αλλά κανείς δεν ήξερε αν ήταν πραγματικότητα, σε ’’είδηση’’, καυτό ρεπορτάζ, αποκλειστικό θέμα.
Σας φαίνομαι παράταιρος, απάνθρωπος, ένα ρεμάλι σαρακοστιανό σε αισθήματα; Λάθος κάνετε. Τεράστιο λάθος. Πληρώνω με μόνιμες αϋπνίες αυτό το παιχνίδι, αυτή την ακροβασία στο χείλος του γκρεμού. Και καταλήγω πάντοτε στο ίδιο φιλικό μπαρ να πνίξω στις αναθυμιάσεις του ουίσκι τις αμφιβολίες, τους φόβους μου ότι μια μέρα θα με ανακαλύψουν και όλα θα γκρεμιστούν. Δεν θέλω άλλες αϋπνίες, οι αμφίβολες νύχτες γεννάνε άγονες μέρες και οι άγονες μέρες οδηγούν σε αποτυχίες. Δεν έχω περιθώριο να αποτύχω.
Έτσι και το τελευταίο βράδυ που θυμάμαι, κατέληξα στη μόνιμη θέση μου μπροστά στη μπάρα. Και εκεί απέναντι μου την είδα. Βγαλμένη, λες, από ταινία του Τίντο Μπρας, αθώα προκλητική, δολοφονική ξανθιά, χαμόγελο με λάμψη διαμαντιού,. χόρευε ακίνητη σα βράχος αλλά το σώμα της εξέπεμπε μηνύματα που δεν μπορούσε κανένα αρσενικό στο μαγαζί να αγνοήσει. Φορούσε μια περίληψη φορέματος. Θεωρητικά και μόνο άφηνε στην αντρική φαντασία τα επίμαχα σημεία του κορμιού της, στον αφαλό είχε περάσει ένα κρίκο και το άνω διάζωμα κάλυπτε μόνο ένα δερμάτινο μαύρο σουτιέν. Το υπόλοιπο γυμνό κορμί της ήταν διακοσμημένο με δεκάδες χαϊμαλιά και σιδερογροθιές, λες και υπόσχονταν προχωρημένες και ακραίες σαδομαζοχιστικές βραδιές. Συνήθως τέτοιες γυναίκες τις αποφεύγω. Δεν είναι ότι φοβάμαι την απόρριψη. Δεν είμαι και για πέταμα από εμφάνιση. Το χλωμό μου δέρμα, το σκοτεινό αλλά όχι ζοφερό βλέμμα μου, οι πυκνές φαβορίτες και το σκουλαρίκι στο αριστερό αυτί είναι καλός συνδυασμός για τις γυναίκες. Από στιλ είμαι τύπος 24 καρατίων. Και συμπληρώνω το πακέτο με προσεκτικό ντύσιμο, κάθε μοντερνισμός ένδυσης μου αρέσει και τον ακολουθώ πιστά. Προσθέστε και το έμφυτο κιμπαριλίκι με τις γυναίκες, τη διάθεση μου να τις προσέχω και κάπως έτσι τα καταφέρνω καλά μαζί τους, δεν έχω παράπονο. Χώρια που το ’’τηλεοπτικός ρεπόρτερ’’ είναι η ιδανική σύσταση για εύκολο και γρήγορο εντυπωσιασμό.
Θυμάμαι ότι την ξανθιά, έμεινα να την κοιτάζω σαν ποντίκι υπνωτισμένο από φίδι. Ήθελα να δαγκώσω αυτό το μήλο του πειρασμού. Συνήθως δεν αιφνιδιάζομαι, άλλο ένα προσόν καλού ρεπόρτερ αλλά αυτή τη φορά τα έχασα όταν μετά από ένα δεκάλεπτο ανταλλαγής επίμονων ματιών με πλησίασε. Ήπιαμε, μιλήσαμε, ήταν προικισμένη με ευφράδεια, έξυπνη γυναίκα εκτός από όμορφη. Η αλήθεια είναι ότι σκέφτηκα τον επικίνδυνο συνδυασμό κάποια στιγμή αλλά με ώθησε πιο κοντά της η γοητεία της απερισκεψίας. Θα μπορούσα να τη χαρακτηρίσω με δύο λέξεις: Ψυχρή φωτιά. Μετά από αρκετά ποτά αρχίσαμε να ανταλλάζουμε λόγια πάθους που βρωμοκοπούσαν οινόπνευμα, ρίγησα όταν τα φλογερά χείλη της χάιδεψαν τα αυτιά μου και η ανεπιτήδευτα βραχνή φωνή της μου ψιθύρισε: ’’Σπίτι σου ή σπίτι μου;’’. Δεν διάλεξα, θυμάμαι ότι με οδήγησε στο διαμέρισμα της σε μια κεντρική συνοικία, θυμάμαι το ποτό που με κέρασε και μετά τίποτε άλλο…Ούτε αναμνήσεις άγριου κτηνώδους σεξ, ούτε κυρίως πως βρέθηκα εδώ με ένα πόνο στο νεφρό. Από την αναπόληση μου με έβγαλε η είσοδος ενός παχουλού μικροκαμωμένου γιατρού στο δωμάτιο. Μόνο στις Χολυγουντιανές υπερπαραγωγές ξυπνάς και σε περιμένει μια λάγνα ξανθιά νοσοκόμα. Τώρα, τουλάχιστον, θα λύνονταν οι απορίες μου. Τον είδα να χαμογελάει βεβιασμένα, όχι με τη χαρά του γιατρού που βλέπει σε καλή κατάσταση τον ασθενή του, δεν μπορούσε να κρυφτεί από μένα. Άρχισε να απαντάει στις ερωτήσεις μου κοφτά, με μισόλογα και μονοσύλλαβα. Κάποιοι άγνωστοι, λέει, με είχαν οδηγήσει στα εξωτερικά ιατρεία του νοσοκομείου και είχαν φύγει χωρίς να αφήσουν στοιχεία. Τον είδα να κομπιάζει στην ερώτηση που του έκανα για το αν είμαι καλά. Η απάντηση του, ερώτηση στην πραγματικότητα, θα ηχεί για χρόνια στο μυαλό μου. Κόμπιασε, δίστασε και τελικά μου το ξεφούρνισε: ’’Είσαστε δωρητής οργάνων;’’. Ήταν το τελευταίο που περίμενα να ακούσω. ’’Τότε είσαστε τυχερός κύριε Σιούφα’’, μου είπε. ’’Αρκέστηκαν να σας αφαιρέσουν μόνο ένα νεφρό και μάλιστα με νεφρεκτομή εξαιρετικής επαγγελματικής ακρίβειας. Σίγουρα, από νυστέρι γιατρού. Θα μπορούσατε να είσαστε νεκρός τώρα αλλά μάλλον ήθελαν μόνο ένα νεφρό’’. Δεν πίστευα στα αυτιά μου, είχα πέσει θύμα οργανωμένου σχεδίου, μιας σπείρας που έψαχνε αφελείς για να τους αφαιρέσει όργανα, το νεφρό μου τώρα ταξίδευε για κάποιο μέρος του κόσμου, κάποιος θα είχε πληρώσει εκατομμύρια για να το αποκτήσει, ίσως ήδη να βρισκόταν μεταμοσχευμένο σε άλλο κορμί. Ακούμπησα ασυναίσθητα τη γάζα που κάλυπτε την ουλή της ’’επαγγελματικής’’ επέμβασης. Ο ξανθός άγγελος του παρελθόντος είχε γίνει εφιάλτης του παρόντος. ’’Πρέπει να καλέσουμε λοιπόν την αστυνομία, να δώσετε κατάθεση’’, μου είπε ο γιατρός αλλά η σκέψη μου έτρεχε αλλού. ’’Που είναι τα ρούχα μου;’’ τον ρώτησα. Αρκέστηκε να ψελλίσει δειλά-δειλά ότι δεν ήμουν σε θέση να φύγω και κάτι αηδίες για ένα καλό ψυχολόγο που ίσως έπρεπε να με επισκεφθεί. Δεν ήθελα να φύγω, διάβολε. Να μείνω ήθελα. Το κινητό μου έψαχνα. Να ειδοποιήσω τους ανθρώπους της εκπομπής να στείλουν κάμερα όσο πιο γρήγορα γίνεται. Για μια και μοναδική φορά στη ζωή μου είμαι εγώ το θέμα, εγώ το ρεπορτάζ, έχω το απόλυτο αποκλειστικό στα χέρια μου, δεν χρειάζομαι μια φίλη εκκολαπτόμενη ηθοποιό. Στο διάβολο, ένα νεφρό ας το χαρεί ο μαλάκας που το πλήρωσε, εγώ μπορώ να ζήσω με ένα λιγότερο. Έχω ένα θέμα που ποτέ και κανείς δεν μπορεί να καλύψει καλύτερα, η κάμερα να ζουμάρει στην ουλή, εγώ να λέω αποφασιστικά την ιστορία μου, τα μηχανάκια της AGB θα με λατρέψουν, έρχομαι ξανά, επιστρέφω, εγώ ο Ερρίκος Σιούφας, ο κορυφαίος ρεπόρτερ της ελληνικής τηλεόρασης είμαι εδώ, δοξάστε με. Είμαι το θέμα, η είδηση της ημέρας, ο δημιουργός και ο εκτελεστής ταυτόχρονα στην ίδια συσκευασία και αυτή τη φορά κανείς δεν θα σκεφτεί ότι το ρεπορτάζ μπορεί να είναι σικέ.

Αρχικά, σκέφτηκα να προτείνω στους αγαπημένους μας συν-μπλόγκερς συγγραφείς να συνεχίσουν το παιχνίδι των πέντε λέξεων. Φαντάζομαι όμως ότι όλοι τους ζητάνε να γράψουν κατά παραγγελία οπότε λέω να φέρω σε δύσκολη θέση τους κρίνοντες...Και πετάω το μπαλάκι στους καλούς βιβλιόφιλους μπλόγκερς...

Librofilo από το http://librofilo.blogspot.com

Βιβιλιοφάγο από το http://bibliofagos.blogspot.com

Lady Chill από το http://ladychill7.blogspot.com

Anna Book Lover (δεν είμαι σίγουρος ότι διαβάζει το μπλογκ μου οπότε ας την ενημερώσει κάποιος) από το http://agavazo.blogspot.com

και Πατριάρχη Φώτιο από το http://vivliocafe.blogspot.com

Οι πέντε λέξεις για την ιστορία τους είναι

ανακεφαλαιώνω

γραμμάτιο

Θεσσαλονίκη

υπεκφυγή

αυτοβιογραφία


Thursday, March 08, 2007

 

Captain America is dead!




Το εξώφυλλο του πρώτου Captain America το 1941,
με τον ήρωα να γρονθοκοπεί τον Χίτλερ. Δεξιά, το τέλος μετά από 66 χρόνια
εκδοτικού θριάμβου!





Αν δεν πρόκειται για κάποιο διαφημιστικό τρικ τότε ένας ακόμη σύντροφος της νιότης μας περνάει στο ντουλάπι των αναμνήσεων μαζί με δεκάδες άλλους χάρτινους ήρωες! Χθες, στην Αμερική κυκλοφόρησε (θεωρητικά πάντοτε) το τελευταίο τεύχος του περιοδικού κόμικ Captain America και ο θρυλικός ήρωας βρίσκει το θάνατο κτυπημένος από ελεύθερο σκοπευτή- πληρωμένο δολοφόνο την ώρα που βγαίνει από το δικαστικό μέγαρο. Στον κόσμο των κόμικ βέβαια είναι συνηθισμένη υπόθεση η ’’νεκρανάσταση’’ διαφόρων ηρώων άμεσα ή μετά από κάποια χρόνια αν και στις ΗΠΑ πολλοί υποστηρίζουν ότι ο ’’θάνατος’’ του Captain America είναι διαφημιστικό τρικ αφού σύντομα αναμένεται η κινηματογραφική μεταφορά του.
Τι εστί Captain America; Λίγο μετά την πτώση της χούντας στην Ελλάδα εμφανίστηκαν τα πρώτα περιοδικά της ειδικευμένης στα κόμικ επιστημονικής φαντασίας και υπερ-ηρώων Marvel. Πιτσιρικάδες τότε κοντά στην εφηβεία μας ανακαλύψαμε ότι υπήρχε ένας άλλος ’’κόσμος’’ στο χαρτί. Η πολυχρωμία, η αρτιότητα των σκίτσων, οι φοβερές επινοήσεις των σεναριογράφων με έκαναν να κοιτάζω με ανοικτό το στόμα τα περιοδικά τύπου Captain America, Hulk, Spider Man, X-Men κλπ. Μάλιστα, η ιδιαιτερότητα της εποχής ήταν ότι ενώ τα περισσότερα κυκλοφορούσαν σε εβδομαδιαία βάση δεν ακολουθούσαν τη σειρά της Αμερικάνικης αγοράς αλλά είχαν (για ένα ανεξήγητο λόγο) μια δική τους αρίθμηση με αποτέλεσμα να μην υπάρχει συνέχεια στις εκδόσεις από εβδομάδα σε εβδομάδα. Εκείνες τις εποχές κοιμόμουν έχοντας αριστερά μου τα βιβλία του Ιουλίου Βερν και δεξιά τα φτηνο-κόμικ.
Με τα χρόνια που κύλησαν τα αμερικάνικα κόμικ απομυθοποιήθηκαν. Ακολούθησε μια έντονα πολιτικοποιημένη εφηβεία με άλλου είδους αναζητήσεις και η πίστη ότι πίσω από τις περιπέτειες τύπων που φόραγαν για στολή την αμερικάνικη σημαία κρυβόταν η ιμπεριαλιστική προπογάνδα και καμουφλαρισμένα μηνύματα που υμνούσαν την Panx Americana στη λογική ότι ’’εμείς είμαστε οι καλοί και όλοι οι άλλοι οι κακοί του πλανήτη’’. Παράλληλα, στην ελληνική αγορά άρχισαν να κυκλοφορούν περιοδικά κόμικ με άποψη και θέση για σοβαρά ζητήματα όπως η θρυλική Βαβέλ, της οποίας ακόμη είμαι μόνιμος αναγνώστης και τα γούστα άλλαξαν! Αλλά οι αναμνήσεις από τα χρόνια της αναγνωστικής αθωότητας δεν έσβησαν ποτέ!
Για τους αμύητους σαν ένα μικρό επικήδειο θα θυμίσω τι ήταν ο Captain America. Πίσω από τη φανταχτερή στολή του κρυβόταν στην πραγματικότητα ένας καχεκτικός νεαρός ο Στιβ Ρότζερ που του είχαν αρνηθεί το δικαίωμα να στρατευθεί στο Β’ Παγκόσμιο πόλεμο λόγω σωματικών μειονεξιών. Αποφάσισε να πάρει μέρος σε ένα ειδικό πείραμα ως εθελοντής και η επίδραση μιας ένεσης τον μετέτρεψε στον όλο μυώνες πανίσχυρο αλλά και πανέξυπνο Captain America. Στις πρώτες μάλιστα περιπέτειες του λόγω εποχής είχε ως αντίπαλο τους Γερμανούς και τον Αδόλφο Χίτλερ αλλά όταν τον γνώρισε το ελληνικό κοινό πολλά χρόνια αργότερα το μενού είχε αλλάξει και κατατρόπωνε κακοποιούς που απειλούσαν την Αμερική! Εμπνευστής του ήταν ο θρύλος των αμερικάνικων κόμικ Τζακ Κίρμπι και από τους βασικούς σχεδιαστές του ο αειθαλής Τζο Σάιμον που είχε την τύχη και την ευτυχία να σχεδιάσει το πρώτο περιοδικό το 1941 και το χθεσινό τελευταίο (με το θάνατο του ήρωα του) σε ηλικία πλέον 93 ετών! Η εμπορική επιτυχία του Captain America ήταν μοναδική. Στα 66 χρόνια ζωής του πούλησε μόνο στην Αμερική πάνω από 210 εκατομμύρια αντίτυπα, ενώ μεταφράστηκε και κυκλοφόρησε σε 75 διαφορετικές χώρες. Σήμερα μαθαίνοντας τα νέα του θανάτου του Captain γύρισα μερικά (αρκετά δηλαδή) χρόνια πίσω.

Wednesday, March 07, 2007

 

Ξεφ(τ)υλλίζοντας...part 83 (Μπερνάρ Πιβό)

Βρέθηκε ένας καλός λόγος για να δούμε και λίγο τηλεόραση. Από την ερχόμενη Δευτέρα και για έξι εβδομάδες στη σειρά στην κρατική τηλεόραση (για τους υπόλοιπους δεν υπάρχουν αυτά τα θέματα αλλά έχουν αξία μόνο τηλε-σκουπίδια και κιτς πανηγυράκια τύπου Eurovision) θα έχουμε την τιμή να βλέπουμε τον Μπερνάρ Πιβό να ασχολείται με έλληνες λογοτέχνες. Τι εστί Μπερνάρ Πιβό (ουδεμία σχέση με την...ομώνυμη μάρκα μπύρας!)...
Η εκπομπή του Apostrophes παίχθηκε για δεκαπέντε χρόνια στη Γαλλική τηλεόραση και απέκτησε σχεδόν μυθική φήμη στους λογοτεχνικούς κύκλους όλου του κόσμου. Ο Πιβό κατόρθωσε χωρίς να πουλάει ψευδιανόηση αλλά με απλούς τρόπους να περάσει το βιβλίο και τις λογοτεχνικές ανησυχίες στο πλατύ κοινό της χώρας του και για αυτό τιμήθηκε με την επιλογή του ως μέλος της Ακαδημίας Goncourt αλλά το 1983 πήρε και το βραβείο κριτικής της Γαλλικής Ακαδημίας.
Σε σχέση με την επικρατούσα λογική στη χώρα μας (τόσο στις εκπομπές λόγου όσο και σε ότι αφορά την πλειοψηφία των κριτικών σε έντυπα) όσοι γράφουν για βιβλία καταναλώνονται σε ένα διάλογο εσωτερικής ’’καύσης’’ με τη λογοτεχνική κοινότητα και σπάνια μπορούν να πλησιάσουν οι εκπομπές ή τα κείμενα τους το πλατύ κοινό με αποτέλεσμα να μετατρέπουν ακούσια το βιβλίο σε κάτι μακρινό, απωθητικό και σε πολλές περιπτώσεις αδιάφορο για το μέσο Έλληνα. Ο Πιβό, 72 ετών, σήμερα βετεράνος πλέον των λογοτεχνικών θεμάτων εκτός από το τηλεοπτικό σκέλος της καριέρας του (για την θρυλική εκπομπή του τιμήθηκε και στην Ιταλία, την Καταλονία αλλά και τις ΗΠΑ όπου είχαν προβληθεί επεισόδια της) δούλεψε επί σειρά ετών στη Figaro Litteraire, στα περιοδικά Le Point, Lire, ενώ σήμερα είναι αρθρογράφος επί λογοτεχνικών θεμάτων στη Journal du Dimannche. Πόσο όμορφα προσεγγίζει τα θέματα ο Πιβό; Όταν επελέγη ως μέλος της ακαδημίας Goncourt δήλωσε στον τύπο: ’’Στην Ακαδημία κάνουν τρία πράγματα που ξέρω και εγώ να κάνω πολύ καλά: Τρώνε, πίνουν και διαβάζουν’’.
Οι έξι εκπομπές που θα προβληθούν στην κρατική ΕΤ-1 γυρίστηκαν σε συνεργασία με το Ε.ΚΕ.ΒΙ. και το Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών και σε κάθε μια θα είναι προσκεκλημένος ένας έλληνας συγγραφέας με αφορμή ένα βιβλίο του και τα γυρίσματα έγιναν εξ ολοκλήρου στη Γαλλία. Παράλληλα, θα γίνεται και μια ευρύτερου ενδιαφέροντος συζήτηση με προσκεκλημένους ανθρώπους της λογοτεχνίας αλλά και φαινομενικά άσχετους με το χώρο όπως υψίφωνοι, σκηνοθέτες αλλά και σεφ εστιατορίου! Στην πρώτη εκπομπή τη Δευτέρα 19 Μαρτίου (όλες οι εκπομπές κάθε Δευτέρα στις 9 το βράδυ για έξι εβδομάδες στη σειρά) προσκεκλημένος θα είναι ο Τάκης Θεοδωρόπουλος για το βιβλίο του ’’Το μυθιστόρημα του Ξενοφώντα’’. Στις επόμενες εκπομπές θα παρουσιαστούν οι εξής:
- Πέτρος Μάρκαρης και το βιβλίο του ’’Ο Τσε αυτοκτόνησε’’ με καλεσμένους επίσης τον σκηνοθέτη Κώστα Γαβρά και την υπεύθυνη του ενθέτου βιβλίου των Νέων δημοσιογράφο Μικέλα Χαρτουλάρη.
- Ανδρέας Στάικος για το βιβλίο ’’Επικίνδυνες μαγειρικές’’ παρέα με τη δημοσιογράφο αλλά και σεφ παριζιάνικου εστιατορίου Ντίνα Νικολάου.
- Βασίλης Αλεξάκης για το ’’Θα σε ξεχνάω κάθε μέρα’’
- Έρση Σωτηροπούλου για το ’’Ζιγκ-ζαγκ στις νεραντζιές’’ με καλεσμένη στη συζήτηση την εκδότη Κάτια Λεμπέση του Κέδρου και τέλος
- Ερίκ-Εμάνουελ Σμιτ για το βιβλίο του ’’Η ζωή μου με τον Μότσαρτ’’..
Για την ιστορία να προσθέσω ότι τα βιβλία που έχει γράψει για τη λογοτεχνία ο Πιβό κυκλοφορούν στην Ελλάδα από τις εκδόσεις Λιβάνη.
- Το εορτολόγιο ’’φουσκώνει’’ με απίθανες γιορτές όπως η γιορτή του…πατέρα και η μέρα του έρωτα που εξυπηρετούν μόνο καταναλωτικές ανάγκες! Μέσα στην όλη καπιταλιστική λογική άχρηστων στην ουσία εορτών μην ξεχνάτε ότι σήμερα είναι η παγκόσμια μέρα της γυναίκας. Και επειδή μαζί με τα χρόνια πολλά στην καλή σας δεν βλάπτει και ένα συμβολικό δώρο (δεν μιλάω για…μονόπετρα ή Prada αξεσουάρ) παραπέμπω ως εύκολη και χρηστική λύση κάθε ενδιαφερόμενο στο ποστ της 13ης Φεβρουαρίου. Τότε με αφορμή τον…Άγιο Βαλεντίνο είχα ανεβάσει μια λίστα βιβλίων που αποτελούν αξιοπρεπέστατα δώρα και για την αυριανή μέρα. Κάντε ένα scroll down στην κεντρική σελίδα του μπλογκ για να πάρετε μια γεύση αφού δεν προλαβαίνω απόψε να καταρτίσω κάποια καινούργια λίστα για τις ανάγκες της μέρας…
- Βροχή τα mail από τους απανταχού Pynchon-ικούς. Οι περισσότερες από ’’σιωπηλούς’’ συνοδοιπόρους στη μπλογκόσφαιρα άτομα δηλαδή που προτιμούν να διαβάζουν, να ενημερώνονται και να παρακολουθούν το μπλογκ αλλά να μην αφήνουν δημόσια και με σχόλια τα χνάρια τους. Ένας από αυτούς, εξαιρετικός αναγνώστης όπως έχω αντιληφθεί από την αλληλογραφία μας και διακεκριμένος επιστήμονας της χώρας στον τομέα του μου έγραψε ότι με τον Pynchon ασχολούνται….οικογενειακά και ελπίζουν ότι μαζί με τη σύζυγο και τον γιο του θα τον αποκρυπτογραφήσουν σε ένα…χρόνο! Με παρέπεμψε σε ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον link που δεν το ήξερα, τον ευχαριστώ και το μοιράζομαι μαζί σας: http://www.pynchonwiki.com/. Θα φανεί εξαιρετικά χρήσιμο σε όσους θέλουν αναγνωστική βοήθεια. Επίσης, μου έστειλε μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα λίστα (και για αυτό τον ευχαριστώ) την οποία θα αξιοποιήσω μέσα στις προσεχείς μέρες ως ένα αυτόνομα post!

Tuesday, March 06, 2007

 

Αναγνωστική Οδύσσεια (Μια βουτιά στον κόσμο του Pynchon)




Δεν είμαι ανυπόμονος αναγνώστης. Μου αρέσουν τα ’’δύσκολα’’ βιβλία. Μου αρέσουν, επίσης, οι εκπλήξεις που μπορεί να μου επιφυλάξει ένας ευφάνταστος συγγραφέας. Δεν απορρίπτω ότι δεν καταλαβαίνω αλλά προσπαθώ να το κατανοήσω. Και έχω... προυπηρεσία στην ανάγνωση βιβλίων του Pynchon. Δεν απαντάω εκ νέου στο γνωστό παιχνίδι των πέντε ερωτήσεων αλλά προσπαθώ (εδώ και πάνω από τρεις μήνες) να τα βγάλω πέρα με το πιο απαιτητικό βιβλίο της ζωής μου. Ολο αυτό το διάστημα και έχω διαβάσει με το ζόρι διακόσιες σελίδες. Σε βαθμό που το να τελειώσω το συγκεκριμένο βιβλίο με…αξιοπρέπεια μου έχει γίνει αναγνωστική εμμονή! Το μοναδικό κέρδος που έχω ως τώρα είναι ότι όταν στα διαλείμματα καταπιάνομαι με βιβλία ελλήνων συγγραφέων τα αρχίζω και τα τελειώνω πιο εύκολα (και γρήγορα) από κάθε άλλη φορά. Και με ταχύτητα που νομίζω ότι διαβάζω...εφημερίδα! Αλλά ατυχώς κανένα δεν μπορεί να καλύψει έστω και λίγο τη μαγεία αποκρυπτογράφησης του Against the day του Thomas Pynchon.
Για τον αόρατο συγγραφέα και την έκδοση του νέου του βιβλίου είχα γράψει στις 12 Νοεμβρίου, νομίζω μια δύο μέρες πριν αυτό κυκλοφορήσει στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το πήρα στα χέρια μου μέσω amazon.com (για το τι πλήρωσα ταχυδρομικά μην το συζητάμε καλύτερα αφού είναι…υπέρβαρο και η αποστολή του κόστισε πιο πολύ από τα 35 δολάρια της αγοράς του!) τις τελευταίες μέρες του Νοεμβρίου. Ήξερα ότι είχα να αντιμετωπίσω ένα ’’τούβλο’’ 1100 σελίδων (1085 για την ακρίβεια) αλλά τα όσα θα σας περιγράψω δεν είναι….υπερβολές αλλά η πραγματικότητα που θα βιώσει όποιος τολμήσει να ασχοληθεί με τον Pynchon ειδικά στα αγγλικά (περιττό μάλλον να γράψω ότι ως σύμμαχο μου στην ανάγνωση έχω όχι ένα αλλά δύο οξφορδιανά λεξικά). Προκαταβολικά, γράφω ότι αν ποτέ το συγκεκριμένο βιβλίο μεταφραστεί και κυκλοφορήσει στα ελληνικά στον μεταφραστή που θα…τολμήσει να αντιμετωπίσει τον Pynchon θα βγάλω το καπέλο και θα πρέπει να βραβευτεί ανεξαρτήτως τελικού αποτελέσματος για την τόλμη του.
Το εξώφυλλο δεν περιλαμβάνει τίποτε άλλο πλην τίτλου βιβλίου, ονόματος συγγραφέα και μιας ακατανόητης (μισής στην ουσία) κόκκινης σφραγίδας! Το βιογραφικό του Pynchon τρεις αράδες όλο κι όλο δεν αποτελεί έκπληξη αφού είναι πάνω-κάτω ίδιο σε όλα του τα βιβλία. Ο τίτλος παραπέμπει στη δεύτερη αποστολική επιστολή του Παύλου. Στο ξεκίνημα το πράγμα μοιάζει ’’βατό’’ (όσο βατός μπορεί ποτέ να θεωρηθεί ο Pynchon). Η ιστορία του ξεκινάει από την παγκόσμια έκθεση του Σικάγο το 1893 και σύμφωνα με τα όσα κατόρθωσα να μάθω –μέσω διαδικτύου- τελειώνει λίγο μετά ή λίγο πριν τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο (ακόμη και σ΄αυτό οι απόψεις όσων έχουν τελειώσει το βιβλίο είναι διχασμένες!).
Η υπόθεση αρχίζει να ξετυλίγεται με τη δολοφονία ενός αναρχικού της εποχής κατ’ εντολή ενός πλουτοκράτη. Και αυτό δίνει το στίγμα αφού η μοναδική ασφαλής διαπίστωση είναι ότι οι καπιταλιστές είναι οι δαίμονες και οι αναρχικοί, περιθωριακοί, τρομοκράτες κάθε λογής και μορφής ’’θεοποιούνται’’ και αγιογραφούνται από τον Pynchon. Αρκούν στην πορεία λίγες, ελάχιστες σελίδες για να χαθεί ο αναγνώστης. Μετά από 30-40 σελίδες έχω αρχίσει και….χάνομαι αφού άτομα εμφανίζονται και εξαφανίζονται το ίδιο ξαφνικά στην ιστορία, πετάνε ατάκες που μπορεί να είναι ουσιαστικές, μπορεί να είναι και αδιάφορες, ο Pynchon παρωδεί, κοροϊδεύει τα πάντα με ένα φρενήρη άναρχο ρυθμό αφού οι μοναδικοί κανόνες που υπακούει το βιβλίο είναι οι δικοί του! Φέρεται…άθλια στους χαρακτήρες που δημιουργεί ή ενίοτε ’’δανείζεται’’ αφού το ίδιο ξαφνικά με φανταστικά πρόσωπα εμφανίζονται πραγματικά!!! Και το ίδιο ξαφνικά με την εμφάνιση τους εξαφανίζονται για να παραχωρήσουν τη θέση τους σε ένα καινούργιο σύμπαν με καινούργια πρόσωπα! Από σελίδα σε σελίδα όλα αυτά...
Αναγνωστικά, το θέμα λειτουργεί σε δύο επίπεδα….Σαν η απόλυτη πρόκληση για ένα αναγνώστη να ξεδιαλύνει το σύμπαν που κτίζει με μια ασύλληπτα διαστροφική μαεστρία ο Pynchon και σαν….ναρκωτικό αφού εθίζει και μάλιστα πολύ άσχημα. Υπήρξαν βραδιές που έμεινα ξάγρυπνος προσπαθώντας απλά να συνδέσω 4-5 σελίδες μεταξύ τους ή να εμβαθύνω στο τι προσπαθεί να πει ο Pynchon χωρίς να είμαι βέβαιος αν θέλει να πει και κάτι, διότι μαζί του ποτέ δεν ξέρεις! Στις αρχές του 2007, σήκωσα τα χέρια ψηλά και απευθύνθηκα μέσω mail σε φανατικούς του Pynchon στις ΗΠΑ. Σημειώστε, ότι στην Αμερική ο Pynchon πέραν του ότι διχάζει όσον αφορά την ταυτότητά του (άλλοι λένε ότι κρύβεται ολόκληρη λογοτεχνική κοινοπραξία πίσω του και οι θεωρίες συνωμοσίας που έχουν αναπτυχθεί εδώ και τριάντα χρόνια είναι ίσως αντικείμενο ενός άλλου, ολόκληρου, post) διχάζει και όσον αφορά τη λογοτεχνική του αξία. Έχει ορκισμένους φίλους και ορκισμένους εχθρούς. Απευθύνθηκα στους πρώτους…Ένας από αυτούς (επίλεκτο μέλος του fan club του συγγραφέα) είχε κατορθώσει να τελειώσει το βιβλίο και το ξανάρχιζε(!) από την αρχή. Μου έγραψε ότι συνολικά υπάρχουν πάνω από 350 χαρακτήρες και τουλάχιστον δέκα διαφορετικές περιοχές ή χώρες που μεταφέρεται η δράση. Με ενημέρωσε ότι προσπάθησε να βάζει χαρτάκια διαφορετικού χρώματος με το όνομα του κάθε ήρωα στις σελίδες ώστε να μπορεί να ανατρέχει στην προηγούμενη εμφάνιση του που μπορεί να είναι 80, 100 ή 200 σελίδες νωρίτερα. Αλλά το μοναδικό που κατόρθωσε ήταν από τα πολλά πολύχρωμα χαρτάκια να μην κλείνει τελικά το βιβλίο. Προσπάθησα να βρω μια εναλλακτική λύση και άρχισα να υπογραμμίζω με διαφορετικά χρώματα ονόματα χαρακτήρων αλλά σύντομα μου τελείωσαν τα…χρώματα! Δεν ξέρω πότε θα τελειώσω το συγκεκριμένο βιβλίο μπορώ όμως να πω με βεβαιότητα ότι ο Pynchon με την φαντασία, την αναρχία γραφής, την ανελέητη σάτιρα του και το ιδεολογικό εύρος του με έχει μαγέψει! Ξεφτιλίζει κάθε γνωστό πολιτικό, κοινωνικό ή φιλοσοφικό σύστημα, από σελίδα σε σελίδα μοιάζει να παίζει με όλα τα αποδεκτά λογοτεχνικά στερεότυπα. Και σίγουρα είναι άδικο, κατάφωρα άδικο να τον προσπερνάνε οι Αμερικάνοι κριτικοί, που προσπαθώντας να ξεμπλέξουν, του κολλάνε την βολική ταμπέλα του ’’μεταμοντέρνου’’. Μετά από προσεκτική ανάγνωση του 20% του βιβλίου του (και έχω διαβάσει και αρκετά από τα προηγούμενα του άρα ήξερα τι με…περιμένει) νομίζω ότι ο συγγραφέας-μάσκα είναι ένας σύγχρονος Ιούλιος Βερν. Μόνο που ο Βερν έγραφε παραμύθια για το μέλλον και αυτός γράφει παραμύθια από το….παρελθόν. Με το καινούργιο του βιβλίο με έκανε να ’’διαγράψω’’ τον Τζόις, να ξεχάσω τον Προυστ και να βάλω απευθείας τον Pynchon στην κορυφή των σύγχρονων λογοτεχνών πάνω από τους Μπαρθ, Ντε Λίλο (επίσης από τους αγαπημένους μου αμερικάνους συγγραφείς) που αυτή τη στιγμή τουλάχιστον στην Αμερική θεωρούνται συγγραφικές κορυφές! Όταν με το καλό το βιβλίο του Pynchon φτάσει και στη χώρα μας μεταφρασμένο θα με…θυμηθείτε. Μέχρι τότε για τους απολύτως τολμηρούς κυκλοφορεί πλέον και στην Ελλάδα το πρωτότυπο. Αλλά όποιος μπει στον πειρασμό να το αγοράσει ας διαβάσει προσεκτικά τι…τραβάω και αν πάρει το ρίσκο να τα…βάλει με τον Pynchon ας το κάνει αποκλειστικά με δική του αναγνωστική ευθύνη!

Υ.Γ. 1: Μέσα στις υπόλοιπες δυσκολίες με το συγκεκριμένο βιβλίο υπάρχουν και οι...πρακτικές. Δεν είναι καθόλου εύκολο να το κουβαλάει κάποιος μαζί του στο....γραφείο ή σε ταξίδια. 1085 σελίδες προσθέτουν και βάρος και πιάνουν χώρο!

Υ.Γ. 2: Ισως πολλοί με χαρακτήρισουν ’’αιρετικό’’ με αυτή την τελευταία υποσημείωση μου. Αλλά οι λάτρεις της αγγλοσαξωνικής λογοτεχνίας που πιστεύουν ότι όλα αρχίζουν και τελειώνουν στην Αγγλία θα πρέπει να αναθεωρήσουν. Και όσο αμερικάνικο και αν ακούγεται αυτό μέσα μου εδραιώνεται πια η πεποίθηση ότι κάθε καινοτομία, κάθε νέα τάση και στη λογοτεχνία θα προκύψει τελικά με επίκεντρο τη Νέα Υόρκη και την Αμερική. Ο Pynchon μ’ έπεισε για μια ακόμη φορά.

Monday, March 05, 2007

 

Η υπόθεση των Ελληνικών Γραμμάτων

Αποσπασματικά για το θέμα έχουν γραφτεί αρκετά τις τελευταίες εβδομάδες στον τύπο. Αφού αποδεσμεύθηκα, μια και είχα ενημερωθεί σχετικά εδώ και αρκετό καιρό αλλά με την υπόσχεση ότι δεν θα τα δημοσιοποιήσω, θα γράψω σήμερα για την κρίση που έχει ξεσπάσει σε ένα από τους μεγαλύτερους λογοτεχνικούς οίκους της χώρας, τα Ελληνικά Γράμματα. Σημειώνω εξ’ αρχής, ότι η πληροφόρηση μου προέρχεται από e-mail, κυρίως, από τον κύκλο συγγραφέων που ανήκουν η συνεργάζονται με τον συγκεκριμένο εκδοτικό οίκο, συνεπώς δεν υπάρχει η άποψη ανθρώπων του ΔΟΛ. Το σημειώνω για να μην θεωρηθούν μονόπλευρα τα όσα γράφω για τις εξελίξεις αν και νομίζω ότι η παράθεση γεγονότων δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να θεωρηθεί μεροληπτική.
Είναι γνωστό, φαντάζομαι, ότι την εποχή της χρηματιστηριακής ακμής ο ΔΟΛ εξαγόρασε το 51% του συγκεκριμένου εκδοτικού οίκου από τον γιο του ιδρυτή των Ελληνικών Γραμμάτων Παύλο Παπαχριστοφίλου. Τότε, ο εκδοτικός οίκος είχε αρκετά προβλήματα αλλά τα επόμενα χρόνια κάτω από την ομπρέλα του ΔΟΛ έφτασε να είναι (μιλάμε πάντοτε για τη λογοτεχνία) μέσα στους κορυφαίους της αγοράς, αφού μόνο τον τελευταίο χρόνο προχώρησε και σε ηχηρότατες προσθήκες ευπώλητων λογοτεχνών όπως οι Β. Βασιλικός. Κ. Μουρσελάς και Γ. Ξανθούλης.
Πριν από μερικούς μήνες, μέσα σε απόλυτη μυστικότητα, ξεκίνησε μια περίοδος κρίσης στις σχέσεις του Παύλου Παπαχριστοφίλου (κατείχε το 49% και τον τίτλο του προέδρου του εκδοτικού οίκου αλλά στην ουσία συνέχιζε και μετά τη συμφωνία με τον ΔΟΛ να είναι υπεύθυνος για το management της εταιρείας). Λέγεται, αλλά αυτό δεν μπορώ να το γράψω με βεβαιότητα ότι από τον ΔΟΛ εκφράστηκαν διαφωνίες όσον αφορά τα οικονομικά μεγέθη του εκδοτικού οίκου, εκφράστηκε η προσδοκία για ακόμη μεγαλύτερη κέρδη, παρότι τα τελευταία χρόνια με βάση τους ισολογισμούς τους τα Ελληνικά Γράμματα είχαν μπει σε φάση κερδοφορίας. Αυτό οδήγησε σε ένα πρώτο κύκλο ρήξης των δύο πλευρών τον περασμένο Ιανουάριο και τελικά μάλλον χωρίς προαναγγελία ή προειδοποίηση ο ΔΟΛ αποφάσισε να καταργήσει ή να υποβαθμίσει τον ρόλο του Παπαχριστοφίλου καθαιρώντας τον άκομψα από την προεδρία και ωθώντας τον ουσιαστικά σε παραίτηση. Οι αντιδράσεις τον τελευταίο μήνα ήταν αλυσιδωτές αφού μια σειρά βασικών επιτυχημένων διοικητικών στελεχών των Ελληνικών Γραμμάτων, στενοί συνεργάτες όλοι του πρώην –πλέον- προέδρου, υπέβαλαν παραιτήσεις. Μεταξύ αυτών και ο Άρης Μαραγκόπουλος, υπεύθυνος για τη σειρά ελληνικής λογοτεχνίας ο οποίος είχε αποτελέσει τον άξονα και τον ιθύνοντα νου της λογοτεχνικής αντεπίθεσης του τελευταίου χρόνου. Ο Μαραγκόπουλος είχε ξεκινήσει την υλοποίηση ενός εξαιρετικά φιλόδοξου σχεδίου τόσο στην ελληνική λογοτεχνία, όσο και στην εκλαϊκευση έργων ελλήνων κλασικών σε μοντέρνα απόδοση ενώ είχε αποτελέσει τον ενδιάμεσο –σε συνδυασμό με τις τεράστιες οικονομικές δυνατότητες που παρείχε στον οίκο η συνεργασία με τον ΔΟΛ- για την μεταπήδηση των γνωστών συγγραφέων.
Η ’’επόμενη μέρα’’ βρίσκει τα πάντα στον…αέρα: Κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα ποια πολιτική θα εφαρμόσει ο ΔΟΛ σχετικά με το προσωπικό των Ελληνικών Γραμμάτων που ξεπερνάει τα εκατό άτομα! Κανείς δεν ξέρει ποιος θα αναλάβει τις διευθυντικές θέσεις και ποια θα είναι η τακτική που θα εφαρμοστεί σε σχέση με τους συγγραφείς. Ήδη, αρκετοί από τους μικρότερης εμβέλειας και βεληνεκούς συγγραφείς (όπως ακούγεται και διαδίδεται στους διαδρόμους των Ελληνικών Γραμμάτων) έχουν αποφασίσει και ορισμένοι εξ’ αυτών ανακοινώσει ήδη ότι θα πάνε τις επόμενες δουλειές τους σε άλλες εκδόσεις αλλά μάλλον αυτή η μερίδα λογοτεχνών δεν απασχολεί ιδιαίτερα τον ΔΟΛ αφού τους θεωρεί αναλώσιμους ή αν προχωρήσει σε μεγάλο εύρος παραγωγής βιβλίων μπορεί να τους αντικαταστήσει εύκολα. Λέγεται, ότι ο ΔΟΛ προσφέρει ανεπίσημα ως δέλεαρ για να κρατήσει τα ηχηρά ονόματα την ’’αμέριστη υποστήριξη από τα έντυπα του οργανισμού’’. Δεν εννοώ κάτι επιλήψιμο όπως κατευθυνόμενες κριτικές κλπ., αλλά ένα άνευ προηγουμένου βομβαρδισμό προβολής (διαφημιστικής ή μέσω συνεντεύξεων) από τα πολλά έντυπα του οργανισμού, κάτι το οποίο στην ως τώρα συνεργασία των δύο πλευρών δεν ήταν ορατό, ούτε είχε εφαρμοστεί! Η μοναδική σχέση που συνέδεε τις δύο πλευρές ήταν η ευχέρεια που υπήρχε τα βιβλία των Ελληνικών Γραμμάτων να διαφημίζονται στα έντυπα του ΔΟΛ με προνομιακές τιμές ή κάποιες εκδόσεις των Ελληνικών Γραμμάτων να μοιράζονται ’’πακέτο’’ με Βήμα και Νέα. Ήδη, είναι σε εξέλιξη οι συζητήσεις ΔΟΛ- Παπαχριστοφίλου ώστε ο οργανισμός να εξαγοράσει και το υπόλοιπο 49% των μετοχών του και ακούγεται ευρύτατα στην εκδοτική αγορά ότι ο τελευταίος θα προχωρήσει, αργότερα, στη δημιουργία νέου εκδοτικού οίκου, κάτι που πάντως δεν έχει επιβεβαιωθεί αλλά ούτε και διαψευστεί από την πλευρά του. Σίγουρο, είναι πάντως ότι δεν πρόκειται να ασχοληθεί με την έκδοση αθλητικής ημερήσιας εφημερίδας όπως είχε ακουστεί πριν από ένα-δύο μήνες αφού αν υπήρξε ποτέ τέτοια πιθανότητα ή προοπτική αυτή τη στιγμή δεν υφίσταται.
Στο μέσο της κρίσης, τα Ελληνικά Γράμματα είχαν και μια άσχετη με τις εξελίξεις απώλεια αφού αποχώρησε ο Παναγιώτης Μπαλτάκος (Το τέλος του εφιάλτη, Ερμοκοπίδες) που επέστρεψε στον εκδοτικό οίκο Libro. Εκεί θα εκδώσει και το τρίτο μέρος της ιστορικής ’’Σπαρτιάτικης’’ τριλογίας του. Ο Μπαλτάκος διαφώνησε με την ’’πολιτική’’ του εκδοτικού οίκου στη διακίνηση του δεύτερου βιβλίου του, που εμπορικά τουλάχιστον δεν άγγιξε την επιτυχία του Εφιάλτη που δύο χρόνια μετά την έκδοσή του συνεχίζει να πουλάει. Φυσικά όλα αυτά που διαβάσατε παραπάνω δεν θα τα βρείτε πουθενά στον τύπο αφού και οι δύο πλευρές είναι εξαιρετικά προσεκτικές στις ελάχιστες δημόσιες τοποθετήσεις τους.
- Καραγάτσης εναντίον Καραγάτση στην τηλεόραση! Μετά τον Συνταγματάρχη Γιούγκερμαν ετοιμάζεται ταχύτατα (για λογαριασμό του Alpha) η παραγωγή και του ’’Δέκα’’. Πρόκειται για το τελευταίο (ημιτελές μάλιστα) έργο του Καραγάτση με θέμα την μεταπολεμική Ελλάδα. Ήδη, έχει κλειστεί ο χώρος ενός παλιού εργοστασίου στον Πειραιά που θα αποτελέσει και το βασικό σκηνικό των γυρισμάτων και θα μεταμορφωθεί σε μια λαϊκή γειτονιά της δεκαετίας του ’50. Το εγχείρημα μοιάζει εξαιρετικά φιλόδοξο αφού η πιστή αναπαράσταση του ’’Καραγάτσειου σύμπαντος’’, ακόμη και με τα δεδομένα της εποχής και τη σημερινή εξελιγμένη τεχνολογία δεν είναι και το πιο εύκολο.
- Το γράφω με πάσα επιφύλαξη αλλά μάλλον δεν πέφτω έξω. Η Σώτη Τριανταφύλλου επέστρεψε για μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα και ετοιμάζεται για ένα διαφορετικό ξεκίνημα. Οργανώνει μια ροκ μπάντα στην οποία η ίδια θα κρατάει το ρόλο της βασικής τραγουδίστριας! Να υποθέσω ότι το πρώτο τραγούδι της μπάντας θα είναι η διασκευή του παλιού άσματος του Βασίλη Παπακωνσταντίνου ’’Κι αν είμαι ροκ μη με φοβάσαι έγινα κιόλας πενήντα χρονών’’!
- Ο Αλέξης Σταμάτης και η Αμερικάνικη Φούγκα με 39 ψήφους κυριάρχησαν στο δημοψήφισμα του blog για τα καλύτερα βιβλία του Νοεμβρίου. Για μένα, αποτέλεσε έκπληξη η δεύτερη θέση (με 27 ψήφους) από τις Μαμάδες βορείων προαστίων της Παυλίνας Νάσιουτζικ αφού όπως φαίνεται οι επισκέπτες του blog έχουν σε μεγαλύτερη υπόληψη από μένα το βιβλίο. Τρίτος με 21 ψήφους, ο Αντώνης Σουρούνης και ’’Το μονοπάτι στη θάλασσα’’, πολύ κοντά (άλλη μια έκπληξη) το πολύ αξιόλογο ’’Μαυσωλείο’’ του Μάκη Πανώριου με 18 και την πρώτη πεντάδα συμπλήρωσαν τα Κινέζικα Κουτιά της Σώτης Τριανταφύλλου με 15. Επαναλαμβάνω για πολλοστή φορά επειδή αρκετοί συγγραφείς μου στέλνουν ’’παραπονιάρικα’’ e-mail ότι η επιλογή των προς ψήφιση βιβλίων δεν είναι δική μου αλλά βασίζεται στο δελτίο κριτικογραφίας που δημοσιεύει κάθε μήνα το περιοδικό ΔΙΑΒΑΖΩ. Απλά αντιγράφω, και οι επισκέπτες απλά ψηφίζουν.
- ’’Αποκόμματα΄΄ με προσωπικό ή άλλο ενδιαφέρον από τον Κυριακάτικο τύπο.
Α. Στη σειρά των συνεντεύξεων που παίρνει η Ελένη Γκίκα για λογαριασμό του Κυριακάτικου Έθνους από μπλόγκερ με λογοτεχνικά ή βιβλιοφιλικά ιστολόγια μίλησε ο δικηγόρος του διαβόλου (advocdiab.blogspot.com). Απαντώντας στην ερώτηση για τους λόγους δημιουργίας του μπλογκ είπε: ’’Ο Δικηγόρος του Διαβόλου γεννήθηκε τον περασμένο Ιούνιο, εν μέρει λόγω ζήλιας (ποιος να διαβάσει τον reade’s diggest, τον Μαύρο Γάτο, τον Πάνο Ζέρβα και να μείνει ασυγκίνητος;) εν μέρει επειδή ήθελα να λέω δημόσια τον πόνο μου όταν τα παίρνω στο κρανίο αλλά να ακούω και την άποψη των άλλων- κάτι που επιτυγχάνεται στα σχόλια’’. Πολύ ωραία…Και μας έκανε και εμάς να ζηλεύουμε τα ωραία που γράφει. Για να ανταποδώσω θα ανεβάσω μια από τις προσεχείς μέρες, εξαιρετικά αφιερωμένο, στο podcast του blog το Sympathy for the devil των Stones!
Β. Αντιγράφω πρώτα από την Κυριακάτικη Απογευματινή και μετά…εξηγώ! ’’Δεν ξέρω πώς να σας το πω αλλά αυτό το βιβλίο είναι γραμμένο από μένα. Φυσικά δεν πρόκειται να σας πω πόσο καλό είναι. Αυτό θα μου το πείτε εσείς αφού το διαβάσετε. Εγώ, απλώς το αναφέρω εδώ, έτσι για να ξέρετε κάτι για την έκδοσή του’’. Αν κάποιος δει αρνητικά αυτές τις λίγες προτάσεις θα μπορούσε να πει ’’Χάρης πίνει, Χάρης κερνάει’’. Προσωπικά πολύ μου άρεσε ο τρόπος που διάλεξε ο υπεύθυνος για την κριτική βιβλίων της εφημερίδας Χάρης Μαυρομάτης να ενημερώσει τους αναγνώστες του ότι κυκλοφόρησε η νουβέλα του ’’Ο κήπος των νεκρών’’ από την Εστία. Διακριτικά και σεμνά σε μια γωνίτσα του δισέλιδου που γράφει και όχι με τα γνωστά παλιομοδίτικα δημοσιογραφικά τρικ: Ένα κατεβατό με την υπογραφή κάποιου συναδέλφου του στην εφημερίδα που θα υμνούσε την πρωτόλεια δουλειά του κ.Μαυρομάτη. Εύχομαι καλή επιτυχία και καλές πωλήσεις (το υποκριτικό….καλοτάξιδο δεν το χρησιμοποιώ ποτέ και το αφήνω για τους ''δήθεν’’ υπεράνω υλικών αναφορών και εμπορικών επιτυχιών).
- Ένα ακόμη λογοτεχνικού ενδιαφέροντος blog εμφανίσθηκε τις τελευταίες εβδομάδες. Με την υπογραφή του Θεσσαλονικιού κριτικογράφου Μάκη Καραγιάννη. Όσοι θέλέτε να του πείτε το ’’καλώς όρισες’’ ρίξτε μια ματιά στα παραπλεύρως ευρισκόμενα links και θα βρείτε το δρόμο για το ιστολόγιο του.

Sunday, March 04, 2007

 

Τα καλύτερα βιβλία της χρονιάς



Περίπου σαράντα βιβλία παρουσιάστηκαν εκτενώς τον τελευταίο χρόνο από το blog. Καιρός, λοιπόν, αφού ολοκληρώθηκαν οι λίστες με τα υπερτιμημένα και τα υποτιμημένα βιβλία της χρονιάς και για τη λίστα με τα καλύτερα βιβλία που διάβασα μέσα στο 2006 και για τα οποία αναφέρθηκα με λεπτομέρειες σε παλαιότερα post. Τέσσερα βιβλία πήραν τη μεγαλύτερη βαθμολογία στις κριτικές του blog αλλά μεταξύ ίσων ξεχωρίζω ως βιβλίο της χρονιάς αυτό που με υποχρέωσε να ξενυχτήσω δύο συνεχόμενα βράδια για να το τελειώσω στις περσινές διακοπές μου. Το Writersland, το νησί των συγγραφέων από το Νίκο Βλαντή. Στα επί μέρους τώρα, όσον αφορά την καλύτερη δουλειά πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα προτιμώ τη…μοιρασιά μεταξύ δύο εντελώς διαφορετικών βιβλίων. Του ’’Φάδερ ημών’’ από τον Μάνο Βουράκη και το ’’Ταξίδι στη λευκή Θάλασσα’’ του Βλάση Τρεχλή, με το πρώτο να συνεχίζει μια εντυπωσιακή εμπορική πορεία (σε πείσμα των κριτικών που το αγνοούν και δεν τολμάνε να το…ακουμπήσουν λόγω θέματος) και το δεύτερο να παραμένει όπως έγραφα και χθες στη.. σκιά.
Καλύτερο ιστορικό μυθιστόρημα η ’’Ιερή παγίδα’’ της Λείας Βιτάλη και καλύτερο αστυνομικό (εδώ δεν θα πρωτοτυπήσω αλλά θα πάω με το ρεύμα) ο ’’Βασικός Μέτοχος’’ του Πέτρου Μάρκαρη.
Ιδού, λοιπόν το προσωπικό μου ΤΟΠ-10 (στην πραγματικότητα ΤΟΠ-11) όσον αφορά την ελληνική λογοτεχνία για το 2006:
1. Writersland, το νησί των συγγραφέων, Νίκος Βλαντής (εκδόσεις Κέδρος)
-. Πολύ βούτυρο στο τομάρι του σκύλου, Γιώργος Σκαμπαρδώνης (εκδόσεις Κέδρος)
-. Φάδερ ημών, Μάνος Βουράκης (εκδόσεις Ωκεανίδα)
-. Ταξίδι στη λευκή θάλασσα, Βλάσης Τρεχλής (εκδόσεις Αρμός)
5. Αμερικάνικη φούγκα, Αλέξης Σταμάτης (εκδόσεις Καστανιώτη)
-. Ιερή παγίδα, Λεία Βιτάλη (εκδόσεις Πατάκη)
7. Άδεια ξενοδοχεία, Φαίδων Ταμβακάκης (εκδόσεις Εστία)
8. Η ερωμένη της, Ντόρα Ρωζέττη (εκδόσεις Μεταίχμιο)
9. Βασικός μέτοχος, Πέτρος Μάρκαρης (εκδόσεις Γαβριηλίδη)
10. Παλαιολόγοι, Γιώργος Λεονάρδος (εκδόσεις Λιβάνη)
-. Λογοχανείο, Γιάννης Ζευγώλης (εκδόσεις Μπαρτζουλιάνου).

Υπενθυμίζω, ότι σύντομα ολοκληρώνονται και οι ψηφοφορίες των επισκεπτών του μπλογκ (απομένει ουσιαστικά η ψηφοφορία για τα καλύτερα βιβλία του Δεκεμβρίου) και θα δούμε ποιο είναι το βιβλίο της χρονιάς σύμφωνα με τις επιλογές σας.

Saturday, March 03, 2007

 

(20) αδικημένα βιβλία 2006 (And the winner is...)

Όσκαρ αδικημένου βιβλίου 2006

Ταξίδι στη λευκή θάλασσα, Βλάσης Τρεχλής (εκδόσεις Αρμός)

Ούτε για το βιβλίο που θεωρώ ότι ήταν το πλέον αδικημένο της χρονιάς έχω πολλά να γράψω. Πρόκειται για το ’’Ταξίδι στη λευκή θάλασσα’’ του ’’μυστηριώδη’’ Βλάση Τρεχλή (εκδόσεις ΑΡΜΟΣ) για το οποίο είχα γράψει εκτενή κριτική στις 13 Οκτωβρίου την οποία μπορείτε να βρείτε ανατρέχοντας στα αρχεία του blog . Το βιβλίο αγνοήθηκε από τους κριτικούς και αν δεν κάνω λάθος η μοναδική κριτική που δημοσιεύτηκε ήταν στα μέσα Δεκεμβρίου στην αριστερόστροφη έκδοση της Εποχής με την υπογραφή της κ. Θεοδοσοπούλου του Βήματος. Από μια γρήγορη ματιά που έριξα το βιβλίο κυκλοφόρησε απευθείας στη δεύτερη έκδοση και έμεινε εκεί χωρίς άλλη ανατύπωση, απόδειξη ότι ένα ακόμη καλό βιβλίο κινδυνεύει με μόνιμη παραμονή στα αζήτητα. Το μαγευτικό ταξίδι προς της αυτογνωσία και στο κυνήγι ενός λιμανιού που περιγράφει μαεστρικά ο Τρεχλής έχει περάσει απαρατήρητο και από τη συγγραφική κοινότητα αφού ως τώρα δεν το έχουμε δει να διεκδικεί τίτλους ή βραβεία για δουλειά πρωτοεμφανιζόμενου. Το σίγουρο είναι ότι πρόκειται για ένα βιβλίο που αξίζει καλύτερης τύχης και μέχρι τώρα τουλάχιστον αδικείται κατάφορα από τον κόσμο αλλά και το κοινό της λογοτεχνίας. Και δεν μπορώ να γράψω με σιγουριά αν κάποτε θα ’’ανακαλυφθεί’’.
Ως συμπλήρωμα και για να μην ψάχνουν το blog οι ενδιαφερόμενοι υπενθυμίζω την εικοσάδα των αδικημένων βιβλίων του 2006 όπως παρουσιάστηκε στο μπλογκ από τις 5 Ιανουαρίου:
Νο 2, Τα έξι βιβλία των bloggers
Πιτσιρίκος, Κουρούνα, Τα μυστικά του κόλπου, Το χημείο του παρακράτους, ViSta, A woman in this city (εκδόσεις Μαραθιά)
Νο. 3, Η αλήθεια για τον Σάσα Κνις, Άρης Φιορέτος (εκδόσεις Καστανιώτη)
Νο. 4, Ο καθρέφτης του τυφλού, Αχιλλέας Κυριακίδης (εκδόσεις Πόλις)
Νο. 5, Bodyland Χωρασωμάτων, Αργυρώ Μαντόγλου (εκδόσεις Κέδρος)
Νο. 6, Η χώρα του κασσίτερου, Σταυρούλα Δημητρίου (εκδόσεις Λιβάνη)
Νο. 7, Του χρόνου κυνήγια, Ηλίας Λ. Παπαμόσχος (εκδόσεις Κέδρος)
Νο. 8, Άσπρα γένια, Γιώργος Μπράμος (εκδόσεις Καστανιώτη)
Νο. 9, Δωμάτιο παντού, Γιάννης Ευσταθιάδης (εκδόσεις Μελάνι)
Νο. 10, Η ήσυχη και άλλα διηγήματα, Λάκης Παπαστάθης (εκδόσεις Νεφέλη)
Νο. 11, Χρυσή ακτή, Μιχάλης Μοδινός (εκδόσεις Καστανιώτη)
Νο. 12, Τα πλήκτρα στο νερό, Μαρία Κονδύλη (εκδόσεις Μεταίχμιο)
Νο. 13, Η καρδιά του λαφού, Βασιλική Ηλιοπούλου (εκδόσεις Πόλις)
Νο. 14, Ντεκαφεϊνέ, Εύα Στάμου (εκδόσεις Οδός Πανός)
Νο. 15, Ο βασιλιάς των αριθμών, Ρέα Σταθοπούλου (εκδόσεις Ωκεανίδα)
Νο. 16, Γλώσσα από μάρμαρο, Ιφιγένεια Θεοδώρου (εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα)
Νο. 17, Τα κορίτσια της πλατείας, Μαρία Γαβαλά (εκδόσεις Πόλις)
Νο. 18, Μικρά Ικαρία, Χαράλαμπος Γιαννακόπουλος (εκδόσεις Ηλέκτρα)
Νο. 19, Νίκος Χουλιάρας, Νερό στο πρόσωπο (εκδόσεις Νεφέλη)
Νο. 20, Μπο Χου, Πλάτων Ανδριτσάκης (εκδόσεις Μελάνι)
Για την ιστορία:
Όσκαρ αδικημένου βιβλίου για το 2005: Ακροβάτες του χρόνου, Πολυχρόνης Κουτσάκης (εκδόσεις Μίνωα).

Thursday, March 01, 2007

 

(8) Χρυσά Λογοτεχνικά Βατόμουρα 2006 (And the winner is...)

’’Χρυσό Λογοτεχνικό Βατόμουρο’’ 2006
Ο κυρίαρχος των οκτώ, Άννα Παναγιωταρέα (εκδόσεις ΛΙΒΑΝΗ)

Η ενδοδημοσιογραφική διαμάχη Παναγιωταρέα- Χατζηνικολάου έγινε πηγή δημιουργίας για την πρώτη! Και το βιβλίο της ’’Ο κυρίαρχος των οκτώ’’ ξεπέρασε εύκολα και γρήγορα το φράγμα των 10.000 αντιτύπων αν και στην πορεία δεν είχε ανοδική πορεία. Παρ’ όλα αυτά κερδίζει επάξια το φετινό ’’Χρυσό βατόμουρο’’ του blog για το χειρότερο βιβλίο της χρονιάς. Από την ημέρα που έγραψα την κριτική μου γι’ αυτό το βιβλίο πριν από ένα χρόνο και βάλε (θα το βρείτε ανατρέχοντας στα αρχεία του blog και στο post της 11ης Φεβρουαρίου 2006) δεν άλλαξαν πολλά, δεν βγήκε κανένα χειρότερο ευπώλητο και η μοναδική ουσιαστική διαφοροποίηση είναι ότι ο πάλαι ποτέ ’’κυρίαρχος των οκτώ’’ είναι πλέον άνεργος και βλέπει την ένδοξη τηλεοπτική καριέρα του να πνέει τα λοίσθια. Δεν χρειάζεται να γράψω περισσότερα.
Υπενθυμίζω τα υπόλοιπα επτά βιβλία της φετινής λίστας με τα ’’Χρυσά Βατόμουρα’’:
Νο. 2, Μαμάδες βορείων προαστίων, Παυλίνα Νάσιουτζικ (εκδόσεις ΜΕΛΑΝΙ)
Νο. 3, Τι τραβάμε κι’ εμείς οι μάνες, Κατερίνα Μανανεδάκη (εκδόσεις ΛΙΒΑΝΗ)
Νο. 4, Μην πυροβολείτε τη νύφη, Χρύσα Δημουλίδου (εκδόσεις ΛΙΒΑΝΗ)
Νο. 5, Έγκλημα στο Da Cappo, Γιώργος Λακόπουλος (εκδόσεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ)
Νο. 6, Νάντια, Λένα Διβάνη (εκδόσεις ΜΕΛΑΝΙ)
Νο. 7, Το ερωτικό των τεσσάρων, Λένα Διβάνη, Αύγουστος Κορτώ, Αμάντα Μιχαλοπούλου, Χρήστος Χωμενίδης (εκδόσεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ)
Νο. 8, Το σπίτι και το κελί, Χρήστος Χωμενίδης (εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ)
Και για την ιστορία:
Χρυσό Βατόμουρο 2005: Δύο μέρες μόνο, Χριστόφορος Παπακαλιάτης (εκδόσεις ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ)

This page is powered by Blogger. Isn't yours?