Ελληνική λογοτεχνία

'Η ζωή είναι πολύ σύντομη για τα καλά βιβλία, πρέπει να διαβάζουμε μόνο εξαιρετικά βιβλία''. Τίμπορ Φίσερ (Under the frog)

Wednesday, August 16, 2006

 

Ερμοκοπίδες

Δύο ιστορικά μυθιστορήματα της πρόσφατης ’’σοδειάς’’ ήταν εκείνα που μου κίνησαν πιο πολύ το ενδιαφέρον. Για το πρώτο, τους ’’Παλαιολόγους’’, έγραψα χθες, σήμερα θα αναφερθώ στο δεύτερο, τις ’’Ερμοκοπίδες’’ του Παναγιώτη Μπαλτάκου (εκδόσεις ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ). Ο συγγραφέας, είναι γνωστός Αθηναίος μεγαλοδικηγόρος (παλιός ’’μαθητής’’ του Αλέξανδρου Λυκουρέζου και σήμερα με ένα δικό του πελατολόγιο που περιλαμβάνει επίλεκτα στελέχη και ονόματα της Αθηναϊκής κοινωνίας) μας συστήθηκε πριν από δύο περίπου χρόνια με το εξαιρετικό ’’Τέλος του εφιάλτη’’. Το πρώτο του βιβλίο (ανεπίσημα άκουσα ότι έφτασε ή ξεπέρασε τις έξι εκδόσεις) είχε κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Libro και η εμπορική του απήχηση άνοιξε την πόρτα των μεγαλύτερων ’’Ελληνικών Γραμμάτων’’ στον Μπαλτάκο. Όπως και στην πρώτη του δουλειά έτσι και στις Ερμοκοπίδες είναι φανερές οι επιρροές που έχει δεχτεί ο Μπαλτάκος από την αρχαία Σπάρτη και τον θαυμασμό του με τον Σπαρτιάτικο τρόπο ζωής ή τις πολεμικές αρετές των Λακεδαιμόνιων. Στην ουσία, οι Ερμοκοπίδες αποτελούν μια ’’συνέχεια’’ του πρώτου βιβλίου και προφανώς θα υπάρξει με τη μορφή τριλογίας στο κοντινό μέλλον και η συνέχεια. Φυσικά, τα δύο βιβλία έχουν ορατές διαφορές σε όλα τα επίπεδα και όχι μόνο στη μεταφορά του χρόνου δράσης στο 415 π.Χ. παραμονές της Σικελικής εκστρατείας.
Στο πρώτο του βιβλίο με τον ενθουσιασμό του ’’νεοφώτιστου’’ αλλά και το πείσμα του ζηλωτή ο Μπαλτάκος βασίστηκε πιο πολύ στην έρευνα και πεισματικά σχεδόν προσπάθησε να πείσει για το ιδανικό των Σπαρτιατικών αρχών ζωής και πολέμου. Δεν ξεφεύγει από αυτό το μοτίβο αλλά φροντίζει τούτη τη φορά να το κάνει στο πλαίσιο και της μυθιστορηματικής γραφής. Η ανελέητη κόντρα Δημοκρατικών- Ολιγαρχικών και η ιεροσυλία της κοπής των κεφαλών του Ερμή είναι το φόντο και το σκηνικό της δράσης αλλά παράλληλα η παρουσία Σπαρτιατών κατασκόπων στην Αθήνα δίνουν την ευκαιρία να ξετυλιχτεί μια ερωτική ιστορία μεταξύ ενός εξ’ αυτών του Αγι και μιας κορίνθιας εταίρας της Λήδας. Ο Μπαλτάκος χρησιμοποιεί από κείμενα αρχαίων συγγραφέων μέχρι σύγχρονες αστρολογικές και φυσικές μελέτες (ειδικά στο σημείο που αναφέρεται στην κατασκευή της Ακρόπολης), αποκαλύπτει τον τρόπο δράσης της Κρυπτείας (Σπαρτιάτικη οργάνωση κατασκόπων) και δημιουργεί αυτό που στο εξώφυλλο βαφτίζεται ως ’’μυθιστορία’’. Μέχρι το σημείο της καταστροφής των κεφαλών του Ερμή το έργο του Μπαλτάκου διαβάζεται ευχάριστα αλλά από εκεί και πέρα όταν πλέον το ενδιαφέρον μετατοπίζεται στο αν ο Σπαρτιάτης κατάσκοπος θα ενδώσει στο δίλημμα ’’γυναίκα ή Σπαρτιάτικη αρετή’’ το όλο θέμα αρχίζει και κουράζει… Ειδικά αν κάποιος έχει διαβάσει το ’’Τέλος του εφιάλτη’’ και δεν προσγειώνεται ανυποψίαστος στην Σπαρτιάτικη κοινωνία, τον κοινοβιακό τρόπο ζωής και τις αρχές που εν πολλοίς ήταν άγνωστες ή παρεξηγημένες ιστορικά. Φτάνοντας στον επίλογο ο Μπαλτάκος κατορθώνει να κορυφώσει πάλι το ενδιαφέρον όταν πλέον ο Αγις και ο ’’όμοιος’’ του ζευγάρι στον πόλεμο και στη ζωή, ο Αγησίλαος (αφηγητής της όλης ιστορίας σαν τρίτο παρένθετο πρόσωπο) κάνουν ένα σπαρακτικό απολογισμό που δεν αφορά μόνο την παλιά αποστολή τους στην Αθήνα αλλά και τη Λήδα και κυρίως την εκφυλισμένη (πλέον) Σπαρτιάτικη κοινωνία. Συμπερασματικά, ο Μπαλτάκος κατορθώνει να σεβαστεί την ιστορία, να προσθέσει στοιχεία με την έρευνα του σε μια μάλλον άγνωστη πτυχή της (την καταστροφή των κεφαλών του Ερμή) αλλά μυθιστορηματικά το εγχείρημα του χάνει ’’πόντους’’.
Βαθμολογία: 6+ (με άριστα το 10)
Comments:
Ενδιαφέρον. Σε ποια από τις "σχολές" του ιστορικού μυθιστορήματος ανήκει το βιβλίο;
 
@αθήναιος
Δεν νομίζω ότι το συγκεκριμένο βιβλίο ακολουθεί κάποιες ’’νόρμες’’ που μπορούν να το κατηγοριοποιήσουν. Ισως γι’ αυτό το λόγο και μας συστήνεται με μια μεσοβέζικη μάλλον ταυτότητα, αυτή της μυθι-ιστορίας
 
Με μεγάλη μου λύπη πρέπει να παραδεχτώ, πως ενώ αρχικά δεν έβλεπα την ώρα και τη στιγμή να αρχίσω να το διαβάζω το "Ερμοκοπίδες", τελικά δεν έμεινα ικανοποιημένη από το νέο μυθιστόρημα του κ. Π.Μπαλτάκου και το τελείωσα με το ζόρι, αφού το βρήκα κουραστικό πολύ πριν από το σημείο της επιχείρησης της καταστροφής των Ερμών.

Παρόλο που "Το τέλος του Εφιάλτη" μου άρεσε πολύ και το συστήνω ανεπιφύλακτα σε όποιον αρέσουν οι "μυθιστορίες" και θα ήθελε να μάθει περισσότερα πράγματα για την αρχαία Σπάρτη, ως Λάκαινα που υποστηρίζει κάθε βιβλίο (μυθιστόρημα ή έρευνα) που ασχολείται με την περιοχή, αισθάνθηκα πως το "Ερμοκοπίδες" πρόδωσε τις προσδοκίες που είχα μετά "Το τέλος του Εφιάλτη". Συγκεκριμένα, μου φάνηκε πολύ φτωχό και σε πλοκή και σε έρευνα για να μην πω σχεδόν... πρόχειρο, μετά από όσα μας έχει συνηθίσει ο συγγραφέας του, που μπορεί μεν να μην είναι κατ' επάγγελμα συγγραφέας, αλλά η πρώτη του δουλειά ήταν εξαιρετικά προσεγμένη απ' όλες τις πλευρές.
Μακάρι με το επόμενο βιβλίο του να μην ξαναδιαψευστούν οι προσδοκίες μου και να μπορέσω να εκφράσω ΜΟΝΟ ΘΕΤΙΚΑ σχόλια...
 
@marka13
Παρότι δεν είμαι ιδιαίτερα ’’εκπαιδευμένος’’ στην ανάγνωση ιστορικών μυθιστορημάτων θα συμφωνήσω μαζί σου ότι το Τέλος του εφιάλτη ήταν καλύτερο και πιο δουλεμένο.
 
Post a Comment



<< Home

This page is powered by Blogger. Isn't yours?