Ελληνική λογοτεχνία

Μέσα στα πολλά βιβλία που διαβάζω κάθε χρόνο, μου αρέσει ν’ ανακαλύπτω φρέσκα μυαλά και καινούργιες γραφές, το νέο αίμα της λογοτεχνίας. Κινδυνεύοντας να θεωρηθώ μονότονος: ’Ολους εκείνους τους έλληνες λογοτέχνες που είναι εκτός ’’κυκλώματος’’, τους αγνοούν οι κριτικοί συστηματικά ή από σνομπισμό και δυστυχώς δεν πουλάνε, αν και το αξίζουν! Για αυτό ακριβώς το λόγο σε ένα παλαιότερο post έβαλα τη λίστα με τα 10 καλύτερα μυθιστορήματα του 2005 που ΔΕΝ διάβασε ο πολύς κόσμος και γι αυτό σήμερα γράφω για τον πιο νέο σε ηλικία Ελληνα λογοτέχνη, τον μόλις 28 Μαϊων Γιάννη Ζευγώλη και την εξαιρετική του δουλειά το ’’Λογοχανείο’’! Βιβλίο καταδικασμένο να χαθεί -σε πρώτο χρόνο τουλάχιστον- στη...λήθη αφού εκτός όλων των άλλων έχει εκδοθεί από τον μικρό (άγνωστο σε μένα) εκδοτικό οίκο του Ι. Μπαρτζουλιάνου...
Κι’ όμως, θέτει υποψηφιότητα για την καλύτερη δουλειά πρωτοεμφανιζόμενου. Περι τίνος πρόκειται; 20+1 (γιατί όχι 21;) μικρά διηγήματα τα οποία στο οπισθόφυλλο προαναγγέλονται ως ανατρεπτικά. Ανατροπές στα διηγήματα του 28χρονου από την Καλλιθέα υπάρχουν ελάχιστες στην πραγματικότητα. Ομως το βιβλίο είναι αριστουργηματικό. Διαθέτει ύφος, σαρκασμό, κοινωνική κριτική και στα 21 διηγήματα περνάνε (όχι πάντως σε ίσες δόσεις αφού η μοναξιά, η παράνοια και ο θάνατος έχουν την τιμητική τους στα περισσότερα) όλα τα ανθρώπινα συναισθήματα: Φόβοι και φοβίες, πάθη και λάθη, έρωτας και μίσος, εμμονές και εφιάλτες. Δύσκολα διακρίνεις αυτοβιογραφικά στοιχεία και οι περισσότερες από τις εμπνεύσεις του Ζευγώλη είναι πετυχημένες.
’’Η ασύρματη σχέση’’, ’’Η Θαλασσογραφία’’ και ’’ Ο γίγαντας με το νανάκι’’ είναι τρυφερά απολαυστικά διηγήματα που βγάζουν απίστευτη ευαισθησία, τα σπαραχτικά ’’Το τελευταίο βαγόνι’’ και ’’Η υιοθεσία’’ κινούνται σε εντελώς διαφορετικό κλίμα, ενώ τα παρανοϊκής έμπνευσης ’’Σκυλολόι’’, ’’Η δακαοχτούρα’’ και ’’Πιθηκάκι αγάπη μου’’ σε κάνουν να απορείς για τις επιρροές του συγγραφέα. Τα σαρκαστικά (ή μήπως και αυτοσαρκαστικά) ’’Η φυλακή’’ και ’’Το καναρίνι’’ και το αλληγορικό, μέσα στην απλότητά του, ’’Κολωνάκι’’ είναι καλές στιγμές.
Ο Ζευγώλης δεν έγραψε 21 άριστα διηγήματα. Θα ήταν μάλλον δύσκολο ακόμη και για πιο έμπειρο λογοτέχνη! Είναι μάλλον αδιάφορα τρία διηγήματα ΄΄Το χασμουρητό’’, ’’Το κορίτσι με το μούσι’’ και τα ’’9-8’’, ενώ η χειρότερη στιγμή του είναι το ’’Bush-ουλώντας’’, όπου καταναλώνεται (ευτυχώς μέσα σε 3-4 σελίδες) σε ένα αφελή, σχεδόν παιδικό, παραλληλισμό ΗΠΑ- Ευρώπης και Ελλάδας.
Αντίθετα, το φόρτε του είναι τέσσερα καταπληκτικά διηγήματα: Κινέζικη πατούσα, Ψυχικό τραλαλά, Η δολοφονία ενός αυτιού, Ρεβεγιόν σε οίκο ανοχής, ενώ το...21ο και τελευταίο (’’Η επίσκεψη’’) είναι εκείνο που κορυφώνει τα συναισθήματα και υποχρεώνει τον αναγνώστη κλείνοντας το βιβλίο να αισθανθεί πνευματικά χορτασμένος. Ενας μικρός ύμνος στον έρωτα, ακόμη και πριν το θάνατο!
Συμπερασματικά...Ο Ζευγώλης, αν βρει το δρόμο του και δεν απογοητευθεί έχει πολύ μέλλον στη λογοτεχνία. Αυτό τουλάχιστον υπόσχεται στο πρώτο του βιβλίο. Η απλή αλλά προσεγμένη γλώσσα και η φαντασία του είναι καλά διαβατήρια! Βέβαια, θα κριθεί πλήρως όταν και εφόσον αποφασίσει να ριχτεί στα βαθιά νερά ενός ενιαίου μυθιστορήματος 200-300 σελίδων.

Βαθμολογία: 7 (με άριστα το 10)